Uzm. Psk. Jilda ABRAVAY
Düşünmek, her birimizin sürekli olarak sistematik ya da rastlantısal üretim ile sonuçlanarak yaptığı zihinsel bir süreçtir. Büyük bir sıklıkla insanların altta yatan düşünceleri belirsiz, puslu ve simgesel düşünceler değildir, kişinin kendi kendine söylediklerinden oluşur. Kimi zaman bunlar kişinin farkında olmadığı çok derinlerde yer alan bilinçdışı düşüncelerdir ve kişi için özeldir. İnsanlar ister bunların ayrımında olsun, ister olmasınlar büyük ölçüde başlarına gelen olaylara göre değil, bu olaylara yükledikleri anlamlara göre birtakım duygusal ve davranışsal tepki gösterir.
Ruhsal hastalıkları anlamada düşünme sürecinin önemi çok büyüktür. Gündelik hayatta yaşadığımız olaylara karşı kullandığımız dil çok önemlidir. İnsanlar, duygularının sorumluluğunu almak, duygularını ve davranışlarını denetleyebilmek için duygularının nedenleri hakkında kendi kendine ne söylediklerini değiştirmelidir.
“Beni kızdırdın” demek yerine “Senin hakkında düşündüklerim bende kızgınlık uyandırıyor” denebilir.
“Herkes bana böyle kızgınlık yaparken kendimi nasıl daha iyi hissedebilirim?” demek yerine “Başkalarının davranışlarını değiştiremem ancak onların nasıl davrandığına ilişkin bakış açımı değiştirebilirim” denebilir.
“Aşırı yemekten kendimi alıkoyamıyorum” demek yerine “Aşırı yemenin nedenlerinden biri çaresiz olduğumu kendime söylemem ve bir şeyi istiyorsam ona sahip olmak sorunda olduğumu sanmam” denebilir.
“Ben nasılsam öyleyim” demek yerine “Doğru, ancak daha değişik olmayı seçebilirim ve bunun için çaba gösterebilirim” denebilir.
İnsanların, taşıdıkları düşüncelerin ne hissettiklerinin çok önemli bir belirleyicisi olduğunu öğrendikten sonra atacakları ikinci adım, düşüncelerini değiştirmenin yaşayacakları duyguları değiştirebileceğini görmektir. Çoğu zaman başkalarını etkileyebilmek için ne söyleyeceğimizi önceden tasarlar, bunun üzerine akıl yürütürüz, ancak olaylar karşısında kendi kendimize ne söyleyeceğimiz üzerinde hiç düşünmeyiz. Çoğu zaman kendimize söylediğimiz kalıp düşüncelerimiz vardır. Bu kalıpların dışına çıkmadıkça, bu kalıpları değiştirmedikçe benzer olaylara benzer tepkiler vermeye devam ederiz ve yaşadığımız ruhsal rahatsızlıklar sürer gider. Elde ettiğimiz sonuçlardan mutlu değilsek eğer, bakış açımızı değiştirerek ve düşünce yapımızı yeni bir takım şeyler yapmanın zamanı gelmiş demektir.
Geçmişteki birtakım olayların, geçmişte birtakım rahatsızlıklara yol açmış olacağı kabul edilebilir, ancak benzer rahatsızlığın bugün de sürmesinin nedeni halen benzer şekilde düşünüyor olmakta yatar. Geçmiş bugün halen kafamızda taşıdığımız düşünceler ile halen bizle birlikte.
Geçmişi geride bırakmaya yarayan birtakım örnekler:
Geçmiş için ne söylendiyse söylendi, artık önemli olan geleceğe ne taşıdığımız.
Geçmiş hiçbir zaman daha iyi olmayacaktır.
Geçmişte alınan yanlış kararların yinelenmesi gerekmez.
Herhangi kötü bir olay geçmişte yaşanmış olsa da bunun yaşamım üzerindeki olumsuz etkisinin sürüp gitmesine izin vermek zorunda değilim.
Olmuş olanları değiştiremem.
Geçmişte yaşanan haksızlıklara ve adaletsizlikler içiz sızlanmak durumu kötüleştirmekten ibarettir.
Kendi başıma açtığım sorunlara yanmaktansa ileriye yönelik hedeflerime yönelebilirim.
Bugün kendime ne söylediğim, geçmişte başkalarının bana ne söylediğinden çok daha önemlidir.
Akılcı olmayan düşünce biçimimizi değiştirmedikçe yaşadığımız olumsuz duygular da değişmeyecektir ve ruhsal problemler, düşünceler de daima yanı başımızda olacaktır.
Yahudi takvimine göre yılbaşımız olarak kabul edilen Roş Aşana Bayramımız kapıda. İbranicede yılın karşılığı olan Şana kelimesinin iki anlamı vardır: Tekrarlamak ve değişmek. Yeni planlar, hayatınız için yapacağınız güzel planlarla dolu bir yıl sizi bekliyor.
Geçmiş sınırlamalarından ve geçmiş düşüncelerinden uzak, yeni planlara sahip olma isteğiyle, hayatı seçerek ‘Hayat Kitabına’ yazılmamızı sağlayalım. Yaşamın anahtarı olan Tora kitabıyla daima potansiyelinizi arttırmanıza ve gelişmenize yönelik atacağınız adımlarla büyüdüğünüz ve yenilendiğiniz bir yıl olması dileğiyle...
Şana Tova
