Diaspora Yahudileri İsrail içişlerinde söz sahibi olmalı mı?

“Diaspora Yahudilerinin İsrail içişlerinde söz hakkı olmalı mı? Olmalıysa ne kadar?” Bu sorular yıllardır konferanslarda ve fikir yazılarında tartışılmaya devam ediyor.

Ancak İsrail meclisi Knesset’te teklif edilen Diaspora Yahudi liderlerine İsrail içişlerinde resmi görev verecek olan yasa tasarısı, İsrail-Diaspora ilişkilerinde yeni bir dönemin müjdecisi olabilir.

İsrail’in Diaspora İşleri Bakanlığı tarafından desteklenen tasarı göre, İsrail hükümetinin, İsrail dışında yaşayan 8 milyon civarındaki Yahudi için kritik olduğunu düşündüğü konularda, dünya Yahudi liderlerine danışmasını gerektirecek. Tasarıyı Mavi-Beyaz İttifakı üyesi, Milletvekili Tehila Friedman destekliyor.

Kuzey Amerika’daki 146 Yahudi federasyonu ve 300 bağımsız cemaati çatısı altında toplayan Kuzey Amerika Yahudi Federasyonunun İsrail ve Dış Ülkeler Komitesi başkanı David Butler, “Bu, İsrail-Diaspora ilişkilerinde yıllardır yaşanan en önemli gelişmelerden biri olabilir” şeklinde konuştu.

Federasyonlar ve federasyonların iki ana denizaşırı ortağı, İsrail Yahudi Ajansı ve Amerikan Yahudi Ortak Dağıtım Komitesi, her yıl İsrail’e, her kesimden İsrailliler adına çalışan sivil toplum kuruluşlarına, bağış şeklinde, toplu olarak yüz milyonlarca dolar gönderiyor. Yahudi federasyonları, bu yıl ekim ayında online olarak düzenlenen genel kurul toplantısında, ‘Dünya Yahudileri İsrail’in içişlerinde ne kadar söz sahibi olmalı?’ konusunda bir açık oturuma ev sahipliği yaptı.

İsrail devlet istatistiklerine göre, dünya üzerindeki tahmini 15 milyon civarındaki Yahudi'nin 6,8 milyonu İsrail’de yaşıyor. Nüfus istatistik araştırmacılarının tahminlerine göre, kalan 8 milyonun çoğunluğu da şu altı ülkede yaşamakta: Amerika Birleşik Devletleri (6-7 milyon), Fransa (450 bin), Kanada (392 bin), İngiltere (292 bin), Arjantin (180 bin) ve Rusya (180 bin).

Diaspora İşleri Bakanı Omer Yankevich konuyla ilgili olarak, “Sınırlarımız dışında yaşayan İsrail’in 8 milyon kardeşinin ilgi ve ihtiyaçlarını çok iyi anlamalıyız,” diyerek ekledi, “Bu, İsrail Devleti, İsrail dışında yaşayan Yahudi toplumlarını doğrudan ilgilendiren kararlar aldığında özellikle önemli oluyor.”

İsrail’in ilk kadın haredi bakanı Yankelevich, yaklaşık bir buçuk yıldır bu görevde. Ailesi İsrail’e göç etmiş olan Yankelevich, “Bakan olarak geçirdiğim son altı ay bana bir şey öğrettiyse bu da dünya Yahudilerinin sesi olduğudur. Bu ses zengindir, farklıdır, güçlüdür ve yok sayılamaz, yok sayılmamalıdır” şeklinde konuştu