• Mısır’ın mevcut konumunu koruduğu, İsrail’le ilişkilerini geliştirdiği zeminde, Libya’da Hafter’e verdiği destek, Türkiye’yle çalışan siyasaları, Doğu Akdeniz dahil hangi tartışmaları canlı kılacaktır? Pandemi sürecinde gerçekleşen, Türkiye’nin diğer ülkelerle birlikte İsrail’e de yardımda bulunduğu yüzeyde, Türkiye-İsrail ilişkileri için bu aşama yeni bir orijin noktası olacak mıdır? DENİZ TANSİ – www.politikaakademisi.org
Bu Haftanın “Takılanlar”ı
Pandeminin etkilediği zeminde, İsrail’de bir yıl içinde 3 seçimden sonra sonunda, Likud-Mavi Beyaz arasında, kimilerinin “karantina hükümeti” olarak adlandırdıkları büyük koalisyon kuruldu. Önce Netanyahu, 2021’den itibaren ise Gantz’ın “dönüşümlü Başbakanlık” formülünde el sıkıştıkları bir modelde uzlaşıldı. Ne kadar kalıcı olacağı bilinmeyen, ama şimdilik Netanyahu’nun kısa vadede Başbakanlığını koruduğu bu hükümet yapısında, Gazze’deki insani dram artmakta, Hamas’ın 2011 sonrası azalan uluslararası desteği bağlamında, sosyal ağları daralmakta, Batı Şeria’da ise İsrail’le ılımlı siyaset gütmeye çalışan El Fetih-FKÖ eksenindeki Filistin Otoritesi, sağlık dahil, sosyal konularda yetersiz kalmaktadır. Zaten İsrail’deki büyük koalisyonun ortakları, ABD Başkanı Trump’ın siyasal desteğiyle, Batı Şeria’yı siyasal destek ve yerleşimlerle, yarı resmi bir ilhakla kendi toprakları içinde eritmeye çalışmaktadır.
Mısır’ın mevcut konumunu koruduğu, İsrail’le ilişkilerini geliştirdiği zeminde, Libya’da Hafter’e verdiği destek, Türkiye’yle çalışan siyasaları, Doğu Akdeniz dahil hangi tartışmaları canlı kılacaktır? Pandemi sürecinde gerçekleşen, Türkiye’nin diğer ülkelerle birlikte İsrail’e de yardımda bulunduğu yüzeyde, Türkiye-İsrail ilişkileri için bu aşama yeni bir orijin noktası olacak mıdır? Suriye-Irak zemininde şiddet sarmalı, devletsizlik, pandemiden etkilenmeyerek, var olan sorunlar, farklı kisvelerle durumunu sürdürmeye aday gözükmektedir. Suudi Arabistan-Rusya arasında bir süredir yaşanan anlaşmazlık, petrol fiyatlarını çok indirdeyse de, varılan uzlaşma da petrolde beklenen fiyat artışını sağlamamıştır. Suudlar, bir yandan İslam dünyasında, çok ta tahmin edilemeyen reform hareketlerini hızlandırırken, bir yandan da güney Yemen’de ayrı bir devletleşmenin yolunu açmakta, Suudi Arabistan-Körfez ülkeleri-İsrail arasındaki siyasal dayanışma, ABD’nin yönlendiriciliğinde gelişmektedir.
DENİZ TANSİ
http://politikaakademisi.org/2020/04/29/pandemi-gunlerinde-de-siyaset-bitmez-ortadogu/
1956 senesinin güzel bir Eylül günü Kaleiçi’nin tarihi ahşap bir evinde ebe tarafından doğumu yaptırılan ben Yahudi Cemaati’nin bir üyesi olarak hatıralarımı sizinle paylaşmak istedim. Bu konuda bana yardımcı olan Hudut Gazetesi’ne teşekkür ederim.
50 ve 60’lı yılların başlarında Edirne'de hatırı sayılır büyüklükte bir Yahudi Cemaati mevcuttu. Cemaat mensuplarının çoğu Kaleiçi’nde ikamet ederdi. Zaten eskiden sayısı pek çok olan sinagoglardan tek faal kalanı Büyük Sinagog da Kaleiçi’nde idi.
Daha çok küçükken dahi babamla ve daha sonraları arkadaşlarımla Büyük Sinagog’a giderdim. Sinagog’un hakiki kristal avizeleri mum seklindeki lambaları dikkatimi çeker, renkli vitray camlardan süzülen güneş ışığının kristal avizelere çarpıp yedi renge dönüşmesi beni çok etkilerdi. Sinagog’da çocuklara ayrı bir bölüm ayrılırdı. Biz çocuklar çok uzun suren dualarda birbirimizle konuşmaya baslardık. Bu sırada Yahudi Cemaati Başkanı Rahmetli Yuda Romano bana bakıp ve sesini yükselterek, “BAYAR!” diye seslenirdi. Büyük Sinagog’da ısıtma sistemi olmadığından Kış aylarında hemen arkasındaki küçük Sinagog kullanılırdı. O mekanda bir odun sobası vardı.
Bir amcam ki ‘Dan Amca’ diye bilinirdi. Yıllar önce Amerika'ya göç etmişti. Havaların ısınmaya, günlerin uzamaya başladığı bir Mayıs günü evde Dan Amca ve akrabalarının Amerika’dan Edirne’ye gelecekleri konusu açıldı. Ben daha ilkokula başlamamış, 6 yaşından küçük bir çocuktum ama olup bitenleri çok iyi fark ediyordum. O zamanlar için Amerika Mars, Venüs gezegenleri gibi çok uzak bir diyardı ve akrabaların bizleri ziyaret etmesi çok büyük bir olaydı bizler için. Hemen Yıldırım semtinden bayanlar çağrıldı ve ev baştan aşağı bir daha temizlendi. Yerdeki muşambalar Direk Çarşısı’nda dükkanı olan Adato Efendi’den alınan cila ile bir güzel parlatıldı. Cumhuriyet Caddesi’ndeki yoğurtçuya büyük bir kase getirildi ve bize özel yoğurt yaptırıldı.
MOİZ BAYER
http://www.hudutgazetesi.com/yazar/7164/dan-amcann-trkiye-ziyareti.html
Trump bir an evvel sosyal mesafe ve eve kapanma uygulamalarını kaldırmaları için eyaletleri, “benim iktidarım mutlaktır uymanız gerekir” iddiasıyla zorlamayı denedi. Bu totaliter refleks muhafazakârları bile dehşete düşürünce, “öyleyse sorumluluk yerel yönetimlerindir” deyip geri adım attı. Ancak bu “geri adımın” hemen ardından ülkenin her yerinde, eve kapatma önlemlerine karşı çeşitli boyutlarda (hemen hepsine, tepeden tırnağına silahlı sivil milisler katılıyor) patlak vermeye başlayan protesto gösterileri, Trump’ın seçim kampanyası ekibinin boş durmadığını gösteriyor. Cuma günü, bir gösteride Nazilerin ünlü “Çalışma özgürleştirir” (Auschwitz) sloganının ortaya çıkması, “Çin’de virüsü üreten laboratuvarı Yahudiler kontrol ediyor” söylentileri, bu protestoların Yeni Faşizme verimli bir platformu sunduğunu gösteriyor; Trump da bu silahlı adamları “iyi insanlar” olarak tanımlıyor.
ERGİN YILDIZOĞLU
http://www.cumhuriyet.com.tr/yazarlar/ergin-yildizoglu/trump-atesle-oynuyor-1736726
Netten okumalar
https://karakoymono.com/2020/04/27/fasizmin-golgesinde-bir-cocuk-anne-frank/
http://www.hudutgazetesi.com/yazar/7197/meyhane-1.html
http://www.hudutgazetesi.com/yazar/7206/meyhane-2.html
Evin içinde zamanın zor geçtiği bu dönemde, cemaatimiz içinde sergilenmiş ve geçtiğimiz günlerde yayınlanan ve yayınlanacak olan tiyatro ve konserleri rahat bulabilmeniz için tek bir site içinde toplandı.
https://www.robertzilberman.com.tr/judart/
https://halktv.com.tr/yasam/nazi-zulmunun-en-yogun-noktasi-varsova-gettosu-424416h
https://sol.org.tr/yazar/75-olum-yildonumunde-bir-hitler-yazisi-2972
Takılan tweetler
Ali Murat Hamarat@Alimhamarat
Tam 75 yıl önce Alman radyosunda Hitler'in öldüğü duyurulmuştu. Klasik müzik eserleriyle bezenen programda önemli bir duyuru yapılacağı açıklanmış, 22.25'te de o duyuru yapılmıştı. 1 Mayıs 1945'teki o tarihi an böyle kaydedilmişti...
https://soundcloud.com/user-534307064/radio-nachrichten-deutscher-reichsrundfunk-1-mai-1945
https://twitter.com/Alimhamarat/status/1256170583940911106
Mendy Chitrik@mchitrik 1 May
Dünyanın Bütün İşçileri Birleşin...
https://twitter.com/mchitrik/status/1256202092492075009
Halim Gençoğlu@halimgencoglu
1877 yılında Rus ve Bulgarlardan kaçan Yahudileri kurtaran Türk askerleri kendi battaniyelerini Yahudi göçmenlere vermişler. Cape Town Yahudileri sinagogda #OsmanlıDevleti'ne dua ediyor.
Avrupa tarihinde eşi benzeri olmayan bir insanlık örneği.
https://twitter.com/halimgencoglu/status/1256318216915345410
Gökhan Çınkara@gcinkara
David Ben Gurion'un 1965'de Look Dergisine Mizrahi (Arap) Yahudiler hakkında verdiği beyanat şöyleydi:
Fas'dan gelen Yahudilerin aldıkları hiç bir eğitim yok. Ayrıca bunların gelenek ve görenekleri Araplardan farksız. Eşlerini seviyorlar ama aynı zamanda dövüyorlar.
Belki Üçüncü nesil Doğulu Yahudiler bugünden biraz farklı görünebilir. Buna ilişkin şu an bir emare yok.
Faslı Yahudi Faslı Araptan çok şey almış. Ben ise Faslı Araplardan çok bir şey öğreneceğimi düşünmüyorum. Fas kültürü olmak isteyeceğim bir şey değil.
https://twitter.com/gcinkara/status/1255138981353680901
ivo molinas@basyazar
ABD İllinois eyaletinde karantinayı protesto eden sağcı göstericiler eyaletin valisini Auschwitz ölüm kampının girişinde bulunan o meşum sözle protesto etmişler.Trump’ın yeni Amerikası’nın simge fotoğrafı adeta.
https://twitter.com/basyazar/status/1256605353778741248
İsrail'e Dair@e_israil
Ülkemizde #Sefarad ya da #Aşkenazlar biliniyor. #Arap ülkelerinden gelen ve güzellik kraliçesi seçilen bebilerim: Esther Abraham, ilk Miss #Hindistan,1947 Renee Dangoor, ilk Miss #Irak, 1947 Ora Vered Jemali, Yemenli #Yahudi, Miss #İsrail,1952 Yvonne Cohen, Miss Khartum, 1956
https://twitter.com/e_israil/status/1256281772679204868
Auschwitz Memorial@AuschwitzMuseum
25 Nisan 1886 | Yahudi Albert Avraham Nahmias İstanbul'da doğdu. Bir tüccar. Fransa'da yaşıyordu.
O geldi #Auschwitz 23 Eylül 1942'de Pithiviers'dan sürülen 1.000 Yahudi'nin naklinde. Seçimden sonra bir gaz odasında öldürüldü
https://twitter.com/AuschwitzMuseum/status/1254062723538829312
Korona Günlerinde Ağa Takılanlar
https://yetkinreport.com/2020/04/27/covid-19-krizinin-sonrasini-gormeye-calismak/
https://yetkinreport.com/2020/04/29/covid-19-sonrasi-devlet-rejim-tartismalari-abd-cin-ve-bm/
https://yetkinreport.com/2020/05/01/covid-19-sonrasi-turkiye-abd-rusya-ab-nato/
Devletin daha güçlü çıkacağı kaçınılmaz, vücutlarımızı kontrol ediyor olacaklar. Cep telefonları veya bazı cihazlarla bilgi ediniyor olacaklar. Bu kaçınılmaz. Burada topluma sorulacak asıl soru normale dönüşten neyi beklediğimiz. Çünkü normale dönüş felakete dönüş demek. Eski düzene dönüş demek. Bizi bu döneme hazırlıksız getiren eski düzen. Alışveriş merkezlerine krediler veren, toplumun temel gereksinmelerini göz ardı ederek göz boyayıcı mega projeler peşinde giden devlet temel sorumluklarını ihmal etti. İstanbul’da deprem olduğunda sokağa kaçmak dışında ne yapacağımızı bile bilmiyoruz. Salgında da hazırlıksız yakalanan devletler oldu. Unutmayalım, tarihimizi salgın değil, salgına geç kalmış tepkimiz yazıyor. Dolayısıyla bu sıkıntıları biz çekiyoruz. Eğer biz aynı tüketim hırsıyla sokaklara dökülürsek normale dönüş bu olacak. İklim krizine neden olan bizim tüketim patolojimiz. Bu devletten ziyade bize kalmış bir şey; eğer tüketim patolojimizi dizginleyebilirsek o zaman yeni bir düzen kurulabilir. Daha az marka tapınmasına gideceğiz, daha az gömlek alacağız daha çok gömlek yıkayacağız, daha çok çorap yıkayacağız. Tüketim çılgınlığını minimum düzeye indirmemiz lazım.
http://www.agos.com.tr/tr/yazi/23979/normale-donus-felakete-donus-demek
https://fikirturu.com/2020/04/28/buyuk-buhranda-ne-yasandi-bir-benzeri-kapida-mi/
http://www.diken.com.tr/corona-sonrasi-tartismalar-kuresel-piyasa-issizlik-vergiler/
https://www.hurriyet.com.tr/gundem/birden-fazla-asi-bulunacak-41508997
https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-52519655
