Joelle – Joel ismiyle yaşamak…

Joelle PİNTO Köşe Yazısı 0 yorum
13 Ekim 2016 Perşembe

İlkokul birinci sınıftan lise sona kadar toplam üç değişik okulda okudum. Onlarca öğretmenim oldu.  Birkaç istisna dışında anadili Türkçe olan öğretmenlerim (ve öğretmen kelimesinin altını çiziyorum) , ismimi Juel, Jual olarak telaffuz etmiş, anadili İngilizce olan İngiliz ve Amerikalı öğretmenlerim ise genelde bu ismin erkeklere verilmesine alışık olmalarından olsa gerek “Coıl” telaffuz etmişti. Türkiye’de feminen bir isim olduğunu belirtince de genelde telaffuzlarını düzelttiler. Anadili Türkçe olan öğretmenlerin birçoğu ise mezun olana kadar ismimi öğrenemediler. Türkçede iki sesli harfin yan yana çok nadir kullanıldığının farkındayım.  Belki okulun tek gayrimüslim öğrencisi olsaydım da anlayabilirdim ama kırk kişilik sınıfımızda on dört Yahudi ve bir Ermeni öğrenci vardı.  Okulumuzda ise onlarca…

Amerika’da Brandeis Üniversitesi’ne başlayınca da ismimden biraz çekmedim desem yalan olur. Maceram daha ben Amerika’ya ayak basmadan başladı. Yurttaki ilk oda arkadaşım Kaliforniyalı Tiffany, ismimden dolayı benim erkek olduğumu varsayarak yurt müdürüne mektuplar döşedi ve oda değişimi için okulu birbirine kattı. Koridorlarda, odada, her yerde yalın ayak gezen, yatağının içinde pizza yiyen ve çok hijyenik bir arkadaş olmayan Tiffany’le oda arkadaşlığım kısa sürmüş olsa da, beni odada gördüğü ilk gün oldukça rahatlamıştı. Üniversitedeki profesörlerim ise bazen Yoel, bazen Joel, bazen Coıl olarak telaffuz ettiler ismimi. Hepsine doğru telaffuzunu öğrettim. 

***

Türkiye’ye temelli dönüp çalışma hayatına başladığımda ise, ufak bir yanlış isim koleksiyonum vardı; Zuhal ve Jale hanımlar koleksiyonun en tepelerinde yer aldılar.  E-posta ile yapılabilecek her işi o yöntemle yapmaya gayret ederken, iş ve iş dışı yaptığım telefonlarsa sıkça Japonya, Ordu, Edirne… Paris, İstanbul, Niğde, Trabzon… kodlamaları yaptım. Bazen ismimin Marianna, Luis Alberto veya Madonna olsa, Türkiye’de daha çabuk anlaşılacağını düşünüyorum. “Neden isminiz öyle Joel? Yabancı mı?” diyenlere eğitim seviyelerine göre bazen “Yahudi olduğum için” diyorum, bazen “yabancı kökenli” deyip geçiştiriyorum. Tüm zorluklarına rağmen ismimi ve ismimin baş harfi olan “J” harfini çok seviyorum.  “J” harfiyle telaffuz etmesini insanlara öğretiyorum.    

***

Joelle ismiyle yaşayan ve ismini seven biri olarak, severek okuduğum yazar Rita Ender’in “İsmiyle Yaşamak” adlı bir kitap yazdığını duyunca hemen satın aldım ve geçtiğimiz pazar günü okumaya başladım. Rita Ender’in Türkiye’de yaşayan ve değişik isimleri olan 45 gayrimüslim azınlık ile yaptığı kısa ve keyifli röportajları ilgi ile okuyorum. Kitabı henüz bitirmedim ama itiraf etmeliyim ki karışık okumaya başladım ve ilk okuduğum diğer cemaatlere mensup kişilerle yapılan söyleşiler oldu. Levanten, Rum, Ermeni, Süryani isimler. Bazı benzerlikleri, isimlerinin hayatlarına ne kadar etki ettiğini, isimlerinin anlamını, güçlü bir anlamı olan ismin ego şişirebileceğini, depresif birinin ardından konan ismin kişiye depresyon yükleyebileceğini, mesleklerini icra ederken veya askerlik yaparken yaşadıklarını öğreniyorum.  İsim deyip geçmemek lazım.  Rita Ender’in tüm yazıları gibi akıcı, ilginç ve ‘değişik’ isimli olanlarımız için okuması çok keyifli…

1 Yorum