Görünmez sevgili

Geceyarısını bir hayli geçmişti. Arabamda sakin sakin uyumakta olan İstanbul’u seyrederken radyoda çalan parça yine 1980’lere götürmüştü beni. Hani, meşhur 19 Nisan 2007 post modern gece muhtırası beynimi 27 sene öncesine götürdüğü gibi yine bir gençlik günlerine dönüşü yaşıyordum. Zira radyodaki pop şarkı, üniversite yıllarımda tek kanallı –TRT3- FM Radyosu’nun gece saat 1’den itibaren ölüm sessizliğine veya cızırtasına dönüştüğü gecelerde sürekli çalan ‘sevgiliye özlem’ parçasıydı.
Ve birden bu şarkıyla beraber Türkiye’nin nereden nereye geldiğini düşündüm. Tek kanallı ve gecenin bir saatinden sonra sessizliğe düşen FM’den, onlarca belki de yüzlerce çeşit çeşit radyo yayının 24 saat arz-ı endam ettiği günümüz FM kanalını düşündüm...
Kırmızı ışıklı odamda sabahlara kadar fizik veya kimya gibi dünyevi meselelere daldığımda gece yarısından sonra, radyo yayını bitince, tek arkadaşım, hani şimdilerde  kimsenin yüzüne bile bakmadığı müzik kasetlerinde bulunan klasik müzikti. Hayatımın en güzel yıllarını geçirdiğim Boğaziçi Üniversitesi aydınlığı, yeşilliği ve masmavi Boğaz görüntüsü ile, damları bile siyah olan Saint Benoit’den sonra cennet gibi gelmişti. Üniversiteye ilk adım attığım yıl, ‘sosyete kantini’ ile, sürekli ‘kahrolsun faşizm’ bağırtılarının hiç eksik olmadığı ‘solcu kahve’ arasında nereye gideceğini şaşıran bir özgürlük sarhoşuna dönüşmüştüm. Zülfü Livaneli’nin ‘Karlı Kayın Ormanında’yı ezbere söylerken aynı zamanda Pink Floyd’un “we dont need no education” protest şarkısı ile iyice kimlik bunalımına giriyordum. ‘Cumhuriyet’ gazetesini elinden düşürmeyen, hep ‘ilerici’ takılan, ama son tahlilde hep apolitik tavır almış, ‘anne baba sözü’ dinleyen ‘uslu’ bir gençtim.
Ve sonra, 1980 Eylül darbesiyle hepimiz evlerimize geri dönmüştük! Özgürlük bu kadardı. Üniversitedeki ‘kahveler’ bile standartlaşmıştı. Hergün onlarca gencin öldürüldüğü bir ülkede basiretsiz siyasetçiler yüzünden askeri alkışlıyorduk.
Zira onlarla birlikte sokak katliamları bitmiş, insanlar dışarıda daha güvenli yürüyorlardı. Buradaki çelişkiyi Avrupalı anlayamazdı, bugün de anlamadıkları gibi bazı şeyleri!
Darbe sözcüğü genelde faşizm ile irtibatlandırılır, haklı olarak ama bizde olanlar hem 1980’de hem de bugün biraz farklıydı. O gün yaşama –ölmeme- özgürlüğünü bugün ise de gönlünce  ‘soluk alma’yı destekleyen müdahalelerdi belki de, tarih en doğrusunu yazacaksa da...
Lakin, 1980 darbesinin gençliği düşünsel ve entelektüel anlamda geriye götürdüğünü, herşeyden önce siyasetten kopuk ve duyarsız bir nesil yetiştirdiğini söylemek pek yanlış sayılabilir mi? Bugünkü büyük mitingler aslında 27 sene sonra ilk kez, örgütsüz bireylerin siyasete karışmalarının da habercisi miydi yoksa? Korkular mı yoksa gençleri siyasi tavır almaya itiyordu?...
Arabamdaki radyo nostalji yaratma konusunda ısrarlı davranıyordu İstanbul’un sessiz ve karanlık caddelerinde... İnsanın, neden geçmişini hatırladığında benliğini burukluk hissi kaplar acaba? Iskalanmışlık duygusu mu? Yoksa geçmişe özlem mi, yani şimdinin tatminsizliği mi?
Bilemiyorum. Onu da benim tarihim yazacak.
Radyoda bu kez Sade’nin ‘smooth operator’ı çalarken yine 1980 darbesi günlerinde kapımı çalan ama nedense kapıyı açamadığımdan hiçbir zaman göremediğim ‘sevgili’mi düşündüm. Atilla Dorsay’ın Cumhuriyet’te çıkan ‘yabancılaşma’ yazısına ‘ben de yabancılaşıyorum bu topluma’ başlığı ile gönderdiğim cevap yazısının gazetede aynen çıktığını duyduğumda yazımı görememenin büyük hüznünü yaşamıştım. Zira gazete o zamanlar kapatılmış ve arşivine bile ulaşmak mümkün olmamıştı.
Böylelikle ilk gerçek sevgilimi hiçbir zaman göremedim ve göremeyecektim de... Ama ilginçtir, ıskalanmış sevgili, o gün, 20 yaşımda beni ‘yazar’ yapmaya itmişti. Yoksa sevgilinin makbul olanı seni baştan yaratan mıdır acaba?
Velhasıl, geceyarısı gel-gitleri, sessizliğin içinde yüreğinizin derinliklerinde hüzünlü ama anlamlı çığlıklar yaratıyordu.
Marcel Proust’un, bisküit kokusuyla geçmişine nasıl ve neden döndüğünü, bu kez radyodaki parça zihnimi gerilere götürdüğü an daha iyi anladım...
1980 ile 2007 Türkiyesi arasında dağlar kadar fark olduğunu inkâr edecek kadar karamsarlık denizinde boğulmuyorum.
Lakin, sorarım size, insanın kendisinde bir fark olduğunu iddia edebilir misiniz?
İnsanın kendini yeniden yaratması için, ‘öteki’yi daha iyi anlaması için ne yapması lâzım?
Yoksa, yoksa herkesin ‘görünmez sevgili’ye mi ihtiyacı var?