Değişen teknolojiye Şalom’u taşımak

Teknoloji ve internet iş yapış şekillerini kökünden değiştirmekle birlikte, haberi tüketme, habere ulaşma alışkanlıkları açısından en büyük etkiyi medya üzerinde yaptı.

Aydın BOLKAR Teknoloji
18 Mayıs 2016 Çarşamba

Geçtiğimiz hafta içi, çok katılmadığım için hep içimde uhde kalan Şalom ekibi ile bir toplantı gerçekleştirildi. Genelde teknoloji sayfasının yazılarını ve içeriğini sevgili editörlerimizin hoşgörülerine sığınarak, teknolojinin ve kendilerinin yaratıcı gücünün yardımı sayesinde olabildiğince erken (!) bir zamanda gazeteye ulaştırıyoruz. Zamanlama, haftalık bir gazetede yazıldığı için, yazdığımız konunun güncelliğini ve geçerliliğini koruyabilmesi için oldukça önemli.

 

 

 

Gazetenin basıma girmesine saatler kala dünyanın bir ucundan gönderdiğiniz bir Word dokümanının sihirli bir şekilde bir gecede binlerce kağıda basılıp vücut bulması bilginin gerçek zamanlı seyahati ve vücuda gelmesini temsil etmesi açısında ne kadar büyüleyici ise, basılan binlerce gazetenin çarşamba sabahı dağıtıma çıktıktan sonra, çok değil İstanbul’un merkezine yaklaşık 20 kilometre uzaktaki Göktürk semtine ulaşmasının 2 gün alması da bir o kadar düşündürücü. Çevreci bir bakış açısı ile değerlendirildiği zaman da, harcanan onca kağıt, ambalaj malzemesi, gönderimde kullanılan yakıt vs dikkate alındığında yaşanan verimsizliğin boyutu bir kez daha gözler önüne seriliyor.

Teknoloji ve internet iş yapış şekillerini kökünden değiştirmekle birlikte, haberi tüketme, habere ulaşma alışkanlıklarını yeniden tarif etme tarafında en büyük etkiyi medya üzerinde yaptı. Ortalama bir tüketicinin, gün içinde maruz kaldığı mesaj adedi ve haber aldığı kaynakların zaman içindeki taraf edinmeleri (ülke bağımsız) her tür haberi kişinin kendi çerçevesinden süzerek geçirmesini zorunlu hale getirdi.

Bununla birlikte, son beş - altı yılda hayatımıza giren tabletler ve türlü türevleri orta vadede kağıdı (özellikle gazete, dergi ve kitap için) tamamen ortadan kaldıracak bir unsur olarak karşımıza çıktı. Her ne kadar taze, okunmamış gazete ve kitap kokusu romantikleri buna şiddetle karşı çıksa da, tarihte oluşan paradigma değişikliklerinin bir - iki senede değil, nesil değişimleri ile oldukları dikkate alınırsa, 2007 ve sonrası doğumlu çocukların zamanlarını nerede daha çok geçirdiklerine bakarak tahmin yapmak oldukça mümkün gözüküyor.

Tüm bu bilgilerden hareketle, 70’yılı aşkın bir süredir Türk Yahudi Cemaati’nin en önemli yüzlerinden bir olan Şalom Gazetesi’nin de bu treni yakalaması kaçınılmaz olarak gözüküyor. Dünyanın en ileri gelen gazetelerine bakıldığı zaman, bu yeni dünya adaptasyonunun ne şekilde olacağı konusunda net bir fikir, tek bir yol bulunmuyor. NY Times, Haaretz gibi bir takım ‘gazeteler’ web sitelerinin kullanımlarını süreli, haber sayısı kısıtlı, platforma bağlı farklı fiyatlama gibi farklı modeller ile gelir kaybına uğramadan tüketicileri yakalamayı amaçlıyorlar. Bu değişiklikleri yaparken haber tüketicisini avucunuz içindeki kuşa benzetmek mümkün, çok sıkarsanız boğulur, çok serbest bırakırsanız uçar gider.

Ülkemizde de ileri gelen bazı gazetelerin web kullanımları ile ilgili zorlayıcı üyelik kısıtlamaları ile belli içeriklere ulaşıma izin verme girişimleri günlük bazda yüzde 50’den fazla ziyaretçi düşüşleri ile sonuçlandı. Anlık haber ulaştıran gazetelerin web sitelerinde, sabah erkenden evinize gelen gazetenin içinde yer alan haberlerin hiçbirini bulamıyorsunuz, haberler kağıda basıldığı anda eski hale geliyor. Aslında gazeteleri hazırlayan ve yöneten 25-70 yaş arası yöneticilerin hayalinde Harry Potter filmlerinde yer alan interaktif haberlerden oluşan kağıt gazeteler yer alıyor ama mevcut teknolojiler - eğer bu katlanır ince film ekranlar hayatımıza girecek ise bile - henüz önümüzde oldukça uzun bir süre olduğunu gösteriyor.

Ben, çıktığı günden beri sıkı bir iPad kullanıcısıyım. Sürekli takip ettiğim aylık, haftalık dergilerin adedi ve okunmuş dergileri atmama alışkanlığım evliliğimin ilk yıllarında sevgili eşimle aramda ciddi bir tartışma konusu olmuştu. iPad bu anlamda gerçek bir kurtarıcı oldu. Kullanıcı deneyimi anlamında henüz arama gibi özellikleri mevcut dergilerden farklı olmasa da, elinizin altında yüzlerce dergiye anlık sahip olmak, yeni çıkan sayıları uygun fiyatlarla bayiye gitmeden almak gerçekten büyük keyif. Aynı durum kitap tarafında da benim için geçerli. Kindle veya benzerlerinin sunduğu işaretleme, not alma ve tavsiyede bulunma gibi özellikleri ile normal kitabın çok daha üzerinde bir tecrübe sundukları yadsınamaz bir gerçek.

Ülkemizin ileri gelen günlük gazetelerinin çoğunu eğer iPad uygulamaları varsa üye olarak tabletten okuyorum, yoksa ya okumuyorum, ya da takip ettiğim yazarlarını ‘YazarOku’ gibi ücretsiz uygulamalardan takip ediyorum. Bu seçim, günümüz Y, Z, Z+ (veya her neyse) kuşağı için çok daha değişik boyutlarda. Yeni nesil, uzun haberleri hiç takip etmiyor, kendisine ilham vermeyen yazarları kesinlikle okumuyor. Öte yandan, ilham verici kişileri değil gazete hangi mecra olursa olsun (blog, twitter, Facebook, Instagram, Snapchat) anlık takip ediyor ve iletişime geçiyor.

Peki, gelelim büyük soruya… Şalom bu süreçte nasıl bir yolculuk geçirecek, nereden başlayacak, nasıl adapte olacak? Şu an bu konuda kimsenin kesin, net ve tam bir görüşü yok. Bence en güzeli de bu. Bu bir yolculuk, başta konulan hedeflere ulaşıldığında eminim ki trendler bizi başka hedeflere yönlendirecek. Bu yolculuğun bir parçası olarak yılların bu önemli değerini geleceğe taşımak için atılacak adımların tamamının Yahudi kültürünü ve geleneğini geniş toplumlara aktarmaya hizmet etmesi gerektiğini düşünüyorum. Aynı zamanda, Türk Yahudi toplumunun bakış açısını yansıtmak ve de dünyanın dört bir yanına dağılmış olan Türk Yahudi toplumunu birleştirme ve haberdar etme görevini gerçekleştirebilirse gerçekten harika olur.

İzlemeye devam edin, çok güzel şeyler olacak…