Budapeşte’de bir sokağa ABD Kongresi’nin tek Holokost kurtulanı üyesi olan Tom Lantos’un adı verildi.
Geçtiğimiz hafta Budapeşte’de Tom Landos Promenade adı ile açılışı yapılan sokak, Yahudi Kongre üyesinin gençlik yıllarında Macaristan başkentinde, eğitim gördüğü okulun yakınında yer alıyor.
Orta gelir düzeyinde bir Yahudi ailesinin çocuğu olan Lantos, 1944 yılında 16 yaşındayken Naziler tarafından bir çalışma kampında zoraki işçi olarak çalışmaya mecbur edilmişti. Genç Lantos, on binlerce Yahudiyi Nazi işgali altındaki Macaristan’dan kurtaran İsveçli Diplomat Raoul Wallenberg sayesinde kaçırılıp güvenli bir evde koruma altına alınmıştı.
Tom Lantos, Wallenberg’in koruması altında diğer güvenli evlerde gizlenen Yahudilere erzak dağıtımı yapıyordu. ABD’ye göç etmesinin ardından Lantos eğitimini tamamladı, 1953 yılında Berkeley Üniversitesinden ekonomi doktorasını aldı. Birçok senatöre danışmanlık yapan Lantos 1980’de Temsilciler Meclisine seçildi. 2008 yılında 80 yaşında hayata veda etti.
Budapeşte’de adının bir sokağa verildiği törende ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’in gönderdiği mesaj okundu. Biden mesajında,“Tom benim danışmanımdı, öğretmenimdi, çok kısa zamanda da ailemin bir ferdi oldu. Ondan öğrendiğim her şey için Tom’a minnettar olacağım” diyordu.
Törende bir konuşma yapan ABD’nin Macaristan Büyükelçisi Colleen Bell, “Gururlu Amerikalı” olarak nitelendirdiği Tom Landos hakkında, “O gururlu bir Macar olmayı sürdürdü, bir Budapeşteli olmaktan her zaman onur duydu. O her iki ülkenin menfaati yönünde çalıştı” dedi.
1983’te Lantos’un kurduğu Kongre İnsan Hakları Kuruluşu’nun adı onun ölümünün ardından Tom Lantos İnsan Hakları Komisyonu olarak değiştirildi. Bu kuruluş, Suudi Arabistan ve Sudan’da Hıristiyanların, ayrıca dünyanın farklı ülkelerindeki azınlıkların dini inançlarını özgürce yaşama haklarını savunma yönünde çalışmalar yaptı.
