Finans baş ekonomisti Yoel Naveh’in geçtiğim ay yayınlanan gayrimenkul anketi, İsrail’deki konut piyasasındaki eğilimleri ortaya koydu. Bu göre, İsrail’in kuzeyinde daire alımları artarken, yatırımcıların her şeye rağmen lüks daireler için pazarda yer almaya devam ediyor. Kudüs ve Tel Aviv bölgelerinde ise düşüş sürüyor.
Naveh konuyla ilgili açıklamalarında şu ifadelere yer verdi: “Ağustos ayında ılımlı yaklaşımlar oldu. Yüzde 4’lük daralma ile daire satışları gerçekleşti. Yaz sezonunda Kudüs’te, benzer bir düşüşün ardından, bu alımlarında yüzde 14 düşüş ile göze çarptı. Aynı zamanda, bu alanda genç çiftler tarafından satın alınan dairelerin fiyatlarında yüzde 10 gerileme yaşandı. Dikkate değer bir diğer konu ise Kudüs bölgesinde gerçekleşen terörist saldırıdır. Ancak bölgede yaşanan talep düşüşlerinin saldırıların öncesinde olduğu gerçeğidir.” Naveh, fiyatlardaki düşüşün değerlendirilebileceğini savunuyor. Kudüs bölgesinde genç çiftler tarafından alışverişlerde dahi yaşanan düşüş sadece Kudüs’te değil diğer kuzey semtlerde de farklı sektörlerde de paralel olarak ilerliyor.
“Yeniden başlatılan kampanyalar ile bu sayının İsrail’in farklı bölgelerini de etkileyeceğini ve her bölge arasındaki belirgin farklar gösterdiğini ortaya koydu. Buna karşın, Tel Aviv bölgesinde fırsatlar sayısında nispeten daha uygun kesimlerde yüzde 11 sonbaharda artış sağlandı. Ağustos ayında fırsatlar sayısındaki değişim oranları incelendiğinde genel olarak, bu oranın daha düşük fiyatlı yerlerde olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu bulgular yatırım ve ilk daire satın alanlar için iki daire için geçerlidir.”
Naveh’in görüşüne göre, temmuz ayında yüzde 8’e yükseltilen alım vergisi yatırımcılar üzerindeki vergi yükünü artırarak yatırımcılar tarafından satın alınan yeni daire oranında dik düşüşe yol açtığı gibi yeni daireler arasında lüks kategorisi de yeniden değerlendirmeye alındı.
Yeni dairelere bakıldığında, yılın ilk beş aylık döneminde yatırımcılar tarafından satın alınan tüm dairelerin oranı yüzde 35 civarındayken bu oran ağustos ayında yüzde 20’ye geriledi.
“Nispeten yüksek fiyatlarla satın alınan lüks dairelerde azalma çok net olarak görülürken piyasadaki yatırımcılar daha uygun fiyatlı bölgelere yöneldiler. Ancak burada da durum pek farklı değil. Örneğin, Sharon bölgesinde yatırım için satın alınan bir dairenin ortalama fiyatı, yılın ilk aylarında bu bölgede yatırım için alınan bir dairenin ortalama fiyatı ile karşılaştırıldığında, yüzde 13 daha düşük fiyatlı idi. 2014 yılından bu yana yatırım aktivitesinde en baskın alanlar arasında yer alan Sharon’da, ilk dairelerin alımlarında yüzde 3 artış göz önüne alındığında, ağustos ayında yüzde 16 oranında belirgin bir azalma söz konusu.”
Ağustos ayında bu bölgede yatırımcıların özellikleri incelendiğinde, 2015 yılında ilk yarısında gençlerin satın alma oranının yüzde 5, emeklilerin ise yüzde 17 olduğu saptanmış.
