Vayikra kitabının aynı adı taşıyan ilk sözcüğü ilginç bir şekilde küçük bir Alef ile yazılıdır. Bu küçük harfin anlamları ile ilgili birçok açıklama vardır. Bizler Rabi Yosef Yitshak Schneerson’un anlattığı bir öyküyle bunu anlamaya çalışacağız.
Gelecekte Habad âleminin üçüncü Rebbe’si unvanını alacak olan Lubavitch’li Rabi Menahem Mendel 1792 yılının Kipur gününün ertesi öğrenmek için öğrenim evine gider. Rabi Schneerson Rabi’nin yaşını ‘üç’ olarak vermektedir. Rabi Menahem burada büyükbabası Liadi’li Rabi Schneur Zalman ile Tora öğrenmek üzere hazırdır ve büyükbaba torununa Vayikra kitabının ilk cümlelerini öğretmeye hazırlanmaktadır.
Bu noktada Midraş Raba’nın sorduğu bir soruyu gündeme getirelim. Midraş’ta Rav Asi şöyle sorar: Neden küçük çocuklara Tora öğretilirken Bereşit kitabından değil de Vayikra kitabından başlanır. Bunun kesin nedeni küçük çocuklar saftır, kurbanlar da saftır şeklinde verilmektedir. İki tane saf oluşum bir arada saf bir öğrenime başlayacaklardır.
Bizler yeniden öykümüze dönelim. Ders sırasında torun büyükbabasına ‘alef’ harfinin neden küçük yazıldığını sorar. Uzun zamandır derin bir meditasyon içinde trans halinde olan Rabi Schneur Zalman başını kaldırır ve yanıt verir:
İlk insan olan Adam bizzat Tanrı tarafından yaratılmıştır. Bilgeliği meleklerin de üzerindedir. Adam bilgeliğinin büyüklüğü konusunda uyarılmış ve bu konuda dikkatli olması istenmiştir. Ancak Adam buna çok fazla güvendiğinden sonunda “iyi ve kötüyü ayırt etme ağacının meyvesinden” yemiş ve bu da onun düşmesine sebep olmuştur.
Moşe, Atsilut dünyasının bilgeliğinden kaynaklanan bir ruhla donatılmıştır. Benzer şekilde kendisi de bu konuda uyarılmıştır. Moşe gerçek alçakgönüllülüğü keşfetmiş ve Tanrı tarafından dünyadaki en alçak gönüllü kişi olduğu ilan edilmiştir. Bu özelliği Moşe’yi yanlış yollara ve fikirlere sapmaması ile ilgili korumuştur. Böylelikle sahip olduğu büyük bilgelik iyi ve doğru bir şekilde kullanılmış ve Bene Yisrael bu büyük insanın liderliğinde çöldeki uzun ve tehlikeli yolculuğunu daha emin olarak tamamlayabilmiştir.
Rabi Schneerson Tanah’ta üç boyutta harflerin yazıldığını öğretir. Bunlardan biri orta boyuttaki normal harflerdir ki çoğu metin bu şekilde yazılmıştır. Bazı harfler olduğundan büyük yazılır. Buna en iyi örnek Divre Ayamim kitabının ilk sözcüğünde yazılan Adam sözcüğünün ilk harfidir. Buradaki büyük harf Adam’ın büyüklüğünün kendi düşüşüne neden olduğunu göstermektedir. Vayikra kitabında yer alan küçük ‘alef’ harfi ise alçakgönüllülüğün en üst seviyesine ulaşan Moşe’yi simgelemektedir.
İnsanoğlu her zaman egosunun tehdidi altındadır. Ego hiç umulmadık zamanlarda insanı esir alabilir. Örneğin Şlomo Ameleh sahip olduğu büyük bilgelikle övünürken bir kralın alabileceğinden çok daha fazla eş ile evlenmiş ve bu eşler Şlomo’nun hatalar yapmasına sebep olmuşlardır.
Hepimiz zaman içinde bilgeliğimiz, zenginliğimiz, gücümüz veya sahip olduğumuz birçok özellikle övünür dururuz. Bu övünç normal şartlarda kaldığı sürece bir tehdit olmaz ancak egomuz bizi esir aldığında hem kendimize hem de çevremize zarar veren biri haline gelmek işten bile değildir.
Bilinmelidir ki sahip olduğumuz bu övünç kaynağı özelliklerimiz Tanrı’nın bizlere bir hediyesidir. Onun için de alçakgönüllü olmak ve bu özelliklerimizi iyi amaçlar uğruna kullanmak gerekir. Yaşam ancak o zaman daha anlamlı olacaktır.
