Ignac Goldziher doğdu: 22 Haziran 1850

Alman Theodor Nöldeke ve Hollandalı Christiaan Snouck Hurgronje ile birlikte akademik anlamda Avrupa’daki İslami çalışmaların kurucularından kabul edilen Ignac (Yitzhak Yehuda) Goldziher, 22 Haziran 1850 tarihinde dünyaya geldi

Metin DELEVİ-Sento ALMALEH Kavram
25 Haziran 2014 Çarşamba

Szekesvehervar, Macaristan’da doğan Ignac Goldziher, Macaristan Kültür Bakanı Jozsef Eötvös’ün yardımlarıyla Budapeşte, Berlin, Leipzig ve Leiden Üniversitelerine gitti. Mezun olduktan sonra yine bakanlığın katkılarıyla Suriye, Filistin ve Mısır’ı dolaştı. Bir süre Kahire’deki El Ezher Üniversitesi’nde derslere katıldı. 1890’da çalışmalarını topladığı Muhammedanische Studien adlı eserini yayınladı. Bu eserde hadislerin, Hz. Muhammed’in kendi sözlerinden çok, onun ölümünden iki yüzyıl sonraki politik ve hukuki ortamı yansıttığını iddia etti. Goldziher, İslami hukuk kurallarının aslında Roma hukukundan geldiğini iddia etti ve bunu her ortamda savundu. Patricia Crone gibi bazı meslektaşları ise Goldziher’in bu konudaki tezlerini oldukça zayıf olduğunu açıkladı.

Türlü akademik ortamlarda Macaristan hükümetini temsil etmesine ve 1889 Stockholm Oriental Kongresi’nde altın madalya ile ödüllendirilmesine rağmen Budapeşte Yahudi Cemaati’nde faal olarak çalışmasından dolayı Goldziher’in 44 yaşına kadar Budapeşte Üniversitesinde ders vermesine izin verilmedi. 1894 yılında Budapeşte Üniversite’ne bu alanda eğitmen olarak kabul edilen ilk Yahudi asıllı akademisyen olarak tarihe geçti. 1904 yılında Cambridge Üniversitesi’nde Litt.D., 1906 yılında ise Aberdeen Üniversitesi’nde LL.D. unvanlarının sahibi oldu.

Goldziher akademik çalışmalarının yanı sıra bütün bu yıllarda yaşadıklarını ve hissettiklerini dikkatlice kaydetti ve daha sonra bu kayıtlarını ‘Tagebuch’ adlı çalışmasında yayınladı. Goldziher’in bu çalışmalar sırasında ne kadar yoğunlaştığını kitaptan alacağımız şu alıntıyla anlayabiliriz:

“Bu haftalarda İslam’ın ruhuna o kadar girdim ki gerçek bir Müslüman olduğuma kendimi ikna ettim ve İslam'ın filozofik beyinleri tatmin edecek düşünsel formülasyonlara sahip tek din olduğunu anladım.”

Goldziher’in İslam’a olan sevgisi, onun ölene kadar inançlı bir Yahudi olmasına engel olmadı. Tam tersi, iki dinin ortak yanlarını ve birbirini olumlu olarak etkileyebilecekleri alanları ortaya çıkarmaya çalıştı. Bunun yanı sıra Budapeşte Üniversitesi’nde eğitmen iken kendisine teklif edilen ve onu mali açıdan rahatlatacak, profesyonel başarılarını arttıracak Hıristiyan olma teklifini kesin bir dille reddederek Yahudiliğe olan bağlılığını da göstermiş oldu.

Ignac Goldziher 13 Kasım 1921’de Budapeşte’de hayatını kaybetti

.