Müzede yeni dönem

Türk Yahudilerini geniş kitlelere tanıtma konusunda önemli bir misyonu olan 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi’nin Müdürü Nisya Allovi ile son aylardaki yeniden yapılanmalarını ve gelecek için planladıkları yenilikleri konuştuk…

Virna BANASTEY Toplum
15 Ocak 2014 Çarşamba

Geçtiğimiz aylarda yönetimin değişmesiyle, yeni bir döneme giren 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi, daha dinamik etkinliklerle kültürel hayatın önemli bir noktası haline gelmek için önemli bir adım atıyor. Müzenin Müdürü Nisya Allovi, gelecekteki etkinlikleri hakkında ipuçları verdi

 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi, bence Türk Yahudilerinin en önemli varlıklarından biri… Çok önemli bir misyonu var. Türk Yahudilerinin tanıtımı özellikle en çok kimlere, nasıl ulaşabiliyorsunuz?

25 Kasım 2001 tarihinden beri hizmet vermekte olan müzemiz, kuruluşundan bu yana yurtiçi ve yurtdışından gelen binlerce ziyaretçiyi ağırladı. Ziyaretçi profilimiz farklılıklar gösterir; Amerika başta olmak üzere Avrupa’nın muhtelif ülkeleri ile son dönemde Brezilya, Arjantin ve Meksika’dan gelen ziyaretçilerde bir artış gözlemliyoruz. Yurtdışından gelerek ‘Jewish Heritage’ turu yapmak isteyen ziyaretçiler, herhangi bir prosedür gerekmeden rahatlıkla burayı gezebilir ve cemaatin vitrini olan bu yerde hakkımızda birçok bilgiye sahip olarak çıkabilir. Yurtiçinde ise yeni trend olan ‘İstanbul Kültür Turları’ müzemize olan rağbeti arttırıyor.

Müzemiz köprülerin kurulduğu, çeşitli kesimlerin gelerek kültürümüzü yakından tanıma fırsatı bulduğu bir mekândır. Özellikle üniversitelerde Yahudilik konusunu irdelemek isteyen öğrenciler müzemizin rutin ziyaretçileri arasında.

Ayrıca İstanbul Rehberler Odası (İRO) ve Ankara Rehberler Odası’nı (ARED) müzemize davet ederek, rehberlere eğitim günü yapıyoruz, böylelikle kendilerini bu turları yapmaları konusunda cesaretlendiriyoruz.

Web sitemiz, röportajlar, belgesel çekimleri, gazeteler ve çeşitli TV kanalları ile buranın tanıtımını geniş kitlelere duyuruyoruz. Yurtdışına bilinen rehber kitapları ziyaretçileri buraya yönlendiriyorlar.

 Müzede bildiğim kadarıyla son dönemde yaşanmakta olan yeni bir yapılanma var? Bu yapılanma konusunda bizi bilgilendirebilir misin?

500. Yıl Vakfı kurucularından olup hazırlık döneminden beri başkan vekilliğini, son sekiz yıl da başkanlığını yürüten, müzemizin fikir babası ve proje koordinatörü Naim Güleryüz, geçtiğimiz yılın mayıs ayında görevini Cemaat Başkan Yardımcısı olan Moris Levi’ye devretti. Yeni yönetim kurulumuz, farklı branşlarda profesyonel olan bir ekipten oluşuyor. İlk faaliyet olarak 1. Dünya Ladino Günü’nü, sekiz ülke ile eş zamanlı olarak müzemizde kutladık. Cesur bir kararla, bir hafta içinde organize ettiğimiz bu günde katılım beklediğimizin çok üstünde oldu.

 Bu yeni yapılanma kapsamında müze ziyaretçilerini ne gibi yenilikler bekliyor?

Sürprizler! Daha rotatif sergiler hazırlamak, söyleşiler düzenlemek, sinema ve film gösterimleri yatmak ve daha önce fazla irdelenmemiş konularda sergiler açmak peşindeyiz.  1920 yıllarına kariyerine başlamış olan Rembetiko sanatçısı Roza Eskenazi’nin yaşam öyküsünü konu alan ‘My Sweet Canary’ filminin müzemizde gösterimi konusunda gerekli izinleri almış bulunmaktayız; yakın bir zamanda faaliyete geçeceğiz.

Tarihe ilişkin sohbetler, edebiyat söyleşileri, konserler hedeflediğimiz diğer faaliyetler arasında… Müzemizi daha dinamik hale getirmek için medya ve iletişim mezunu gençler ile dirsek teması kurarak ‘Türk Yahudileri’ konulu belgeseller çektirip gösterimlerini müzemizde yapmayı hedefliyoruz.

Tüm bunlara ek olarak müzenin hediyelik eşya dükkânını da yeniledik. Koleksiyonumuza yeni eklenen değişik hediyelik obje tasarımlarıyla ziyaretçilerimiz dikkatini çekeceğimizi düşünüyorum.

 Yakın zamanlarda bir yeni bir etkinliğiniz olacak mı?

Evet, sırada heyecanla beklediğimiz ‘Osmanlı’da Yahudi Kıyafetleri’ sergimiz olacak. Osmanlı İmparatorluğu’nun sınırları içerisinde yaşayan Yahudilerin, 1400-1900 yılları arasındaki dönem kıyafetlerini konu alan bu sergi, Beyoğlu Refia Övüç K.T.Ö. Olgunlaşma Enstitüsü ile birlikte gerçekleştirilen titiz bir çalışma sonucunda dikimi yapılan iki kıyafet ile renklendirilecek. Duyurusunu sizlere yakın zamanda yapacağız. 

 Çocuklara yönelik özel programlarınız-turlarınız var mı?

Tabii ki var… Okulları müzemize sıklıkla davet ediyoruz. Gelen öğrencilere bilgi verdikten sonra yaş grubu daha ufaksa onlara hazırladığımız soru kâğıtlarını veriyoruz, en fazla doğru cevabı veren öğrenciye minik bir hediyemiz oluyor. Eğer yaş grubu büyükse genelde bilmedikleri konulara cevap vermeye çalışıyoruz. Daha önceki senelerde Beyoğlu ilçesinde yer alan okulları davet edip öğrencilere özel bir eğitmen eşliğinde atölye çalışmaları yaptırmıştık.

 Son dönemlerde müzeyi ziyaret eden kişiler arasında kimler yer aldı?

American Friends of Turkey, Protestant Church of Germany, World Confederation of Jewish Community Centes Delegation, dünyada Holokost eğitimini ve araştırmasının arttırılmasını hedefleyen kuruluş olan İHRA’nın Başkanı Mario De Silva ve beraberindeki heyet, North Carolina Senatörleri Robert Clark ve David Curtis, İstanbul Noterler Birliği üyeleri, kendilerine ayrıntılı bilgi sunduğumuz ziyaretçilerimiz arasında yerlerini aldılar. New York, Syracuse Belediye Başkanı Mark Atkinson, müzemize bir plaket hediye etti.

Haje Taastrup (Danimarka), Stanford Üniversitesi Tarih Bölümü (San Francisco), Henrich-Heine Üniversitesi (Düsseldorf), Final International American School, İstanbul Lisesi ve Hisar Eğitim Vakfı Okulu öğrencileri, İstanbul Erkek Lisesi Mezunları, Süleyman Şah Üniversitesi son dönemde müzemizi ziyaret edenler gruplar arasında.

 Ziyaretçilerden aldığınız tepkiler/ geri dönüşler nasıl? Olumsuz tepkiyle karşılaştığınız oluyor mu?

 Şu anda, müzemizin 2001 yılında kuruluşundan bu yana sekizinci şeref defterini doldurmuş durumda. Ziyaretçilerin intibaları gayet olumlu.