Yahudi spikerin belgeseli HBO’da

1936 Berlin Olimpiyatları’nda ABD ekibinden çıkarılarak yarışma dışı bırakılan Yahudi atlet Marty Glickman televizyonda spor programlarının en ünlü sesi olmuştu

Nelly BAROKAS Kültür
11 Eylül 2013 Çarşamba

Nazi yönetimi altındaki Almanya’da gerçekleşen 1936 Olimpiyatlarını boykot çağrılarına rağmen 18 yaşındaki atlet Marty Glickman, Hitler’e Yahudilerin de yarışabileceğini kanıtlamak istemişti.

Brooklyn doğumlu olup ABD spor ekibinde 400 metre yarışında koşması planlanan Glickman, yarıştan bir gün önce ekibin diğer bir Yahudi üyesi Sam Stoller ile birlikte yarışma dışı bırakılmıştı.

ABD’li yetkililer bu kararın yarışmacıların dini ile ilgili olmadığını, yarışmacıların atletik sebeplerle geri çekildiğini iddia etmişlerdi. ABD’li antrenörler Almanya’nın en kaliteli koşucularını 400 metre koşusunda kullanacaklarını iddia ettiler. O dönemin en hızlı koşucusu sayılan siyahi atlet Jesse Owens, bu durumda Stoller ile Glickman’ın yarışa girmesinin bir yararı olmayacağı konusunda antrenörü ikna etti. Oysa Almanya 400 metre koşusuna iddia edildiği üzere hiç de gizli tuttuğu bir atleti sokmadı. Owens liderliğindeki ABD ekibi yarışı kolaylıkla kazandı. Owens’ın dört altın madalya kazanması, Hitler’in Aryan ırkının üstünlüğü iddialarını da boşa çıkarmış oldu.

Yahudi sporcu Marty Glickman, Jack Kerouac’ın ‘On the Road’ (Yolda) adlı romanında ölümsüzleşti. Glickman’dan resmi bir özür dilenmesi için bir yarım yüzyılın daha geçmesi gerekecekti. Efsanevi atletin çok sevilen bir yayıncıya dönüşmesinin öyküsü,geçtiğimiz günlerde, ‘Glickman’ adlı James Freedman’ın yönettiği bir belgeselde HBO kanalında yayınlandı. Çok başarılı bir spor spikeri olan Glickman dünya spor etkinliklerini 24 saatlik yayınlarla duyurmanın öncüsü oldu. Sadece Wimbledon gibi şampiyonluk karşılaşmalarını değil, sporun her alanındaki maçların yayınlanması konusunda HBO’yu ikna etti. Kariyerinin sdoruğuna ulaştığında Glickman, genç nesle spikerlik konusunda mentorluk yaptı, ünlü spor spikerlerini yetiştirdi.

Yönetmen James Freedman, arşivden görseller ve ses kayıtları kullanarak, Glickman’ın otobiyografisinden alıntılar yaparak, yaşamını spora adayan bu Yahudi atlet anısına kusursuz bir belesele imza atmış oldu.

Belgeselde Glickman’ın Yahudiliğinden gurur duyması da yansıtıldı. O dönemde kariyer yapmak isteyen Yahudilerin isimlerini değiştirmeleri olağan bir durumdu. Oysa Glickman ismini değiştirmeyi reddetti. Çocukluk ve ergenlik dönemlerinde Glickman’ın yayınlarını dinleyen nesiller için o bir kahramandı. Marty Glickman 1992’de spikerlik kariyerine son verdi. 200’den fazla atletizm yarışmasını, 1000 futbol, 3000 basketbol maçının, 15.000 at yarışının ve diğer birçok spor etkinliğinin yayınını yaptı. 2001 yılında 83 yaşında yaşama veda etti.