Sizi ne harekete geçiriyor?

Köşe Yazısı
29 Mayıs 2013 Çarşamba

Tana ESKİNAZİ ALALU


Nisan ayında Columbia Üniversitesi’nde bir sempozyuma gittim. Sempozyumdaki önemli konulardan biri gençleri motive etmenin zorluğu ile ilgiliydi. Biz insanlar komplike yaratıklarız. Hepimiz farklı zamanda farklı şeylerden motive oluyoruz. Hadi gelin bu teoriyi çocuğumuzdan önce kendimizde deneyelim.

Hangi konuda ilerlemek istediğinizi düşünün. İstemenin yeterli olmadığını şimdiye kadar öğrenmiş olmanız gerekir. Ne kadar istediğiniz ve ilerlemek için kendinizi nasıl hazırladığınız da önemlidir…

Siz nasıl ilerlersiniz? Kendinizi nasıl motive edersiniz? Herkes farklıdır. Hepimizin yaratılış ve karakter farklılıkları vardır. Büyütüldüğümüz çevre ve şartlar farklıdır… Kendimize hedefler koyabiliriz, standart uygulama şekilleri saptayabiliriz; ancak bir türlü harekete geçemeyebiliriz. Bunun sebebi, kendimizi kendimize uygun bir şekilde harekete geçirmediğimizden olabilir.

Hedefe ulaşmanın kimin için önemli olduğunda da net olmalıyız. Bu hedefe ulaşmayı çocuklarımız için mi istiyoruz? Anne babamız için mi? Eşimiz için mi? Kendimiz için mi? Tabi biliyorsunuz ki hedef bizim hedefimiz olmalıdır. Aksi halde kendimizi kandırırız.

Şimdi soralım.

1- Neye erişmek istiyorum? Hedefim ne? 

Bunu düşünmek yerine sözel olarak ifade etmek çok önemlidir. Düşüceler sıvılar gibidir. Uygun bir yer bulduğunda akar gider. İfade edilen cümleler bir kâğıda yazılır veya bir kişiye anlatılırsa, kalıcıdır. Anlattıklarımız, somutlaşır. Sanki bir varlığı oluşur… Artık ilerleyebiliriz.

2- Düşüncelerinizi kime ve nasıl ifade edeceğinize karar verin.

3- Erişmek istediğiniz hedefin ne tarafına odaklanacaksınız?

Hedef çok büyük ve geniş olunca saatlerce konuşabilirsiniz ama sonuçta lafta kalır…

Konumuza gelelim; önemli olan bu hedefe ulaşmak için kendinizi nasıl motive edeceksiniz? Herkes aynı şekilde mi motive olur? Hayır. Siz, nasıl motive oluyorsunuz?

 Bir yere ait olduğumda hedefime daha kolay ulaşabilirim, diyebilirsiniz. Bu istediğimi bir yere ait olmak için yapıyorum diyebilirsiniz. Popüler olabilirsiniz, güçlü ifadeniz olabilir, yalnız kalmayı sevmiyor olabilirsiniz, genellikle olumlu yaklaşımınız olabilir. Eğer böyle biriyseniz, ilerlemek istediğiniz hedefe gitmek için kendinize bir yoldaş, bir arkadaş, bir takım bulun.

Özgün ve özgür bir insansanız projenizde yalnız çalışmak istersiniz. Sizin için önemli olan sonuca kendi kendinizin ulaşmasıdır. Siz karar vermekten hoşlanan bunun için de oldukça çaba sarf eden bir insansınızdır. Meraklı, üretkensinizdir, yeni bilgiler öğrenip onların üstesinden gelmek sizin için önemli olabilir.  Bu kararı da kendinizin alması ve takip etmesi sizin için çok önemlidir. Başkalarını sevebilir, saygı gösterebilirsiniz, ama sizin yolunuz ve şeklinizden gitmelisiniz.

Hayatta statü sizin için bir ihtiyaç olabilir. Mükemmellik sizin için önemli bir kriterdir. Başarısızlıktan korkar mısınız? Başkalarının sizle ilgili ne düşündüğünü dikkate alır mısınız? Kendi kendinizi çok yargılıyor olabilirsiniz. Performansınız ve ilerlemeniz hakkında başkaları ne söylüyor veya söyleyebilir? Hedefinize giderken başkalarını üzmemek ve hayal kırıklığına uğratmamak sizin için önemli bir kriterdir. 

Sizin için bilmek ve öğrenmek önemli olabilir. Bilgiye sahip olmak. Konunun ne olduğu, uzmanlık alanınızın ne olduğu önemli değil,  bilgi sizin için değerlidir.  Tutkulu olduğunuz ilgi alanlarınız olabilir. Çok okumayı seviyor olabilirsiniz, güçlü hafızanız olabilir. Dedikodu bile bilginin bir parçasıdır. Çevrenizde sosyal alanda, kişisel ve profesyonel alanda bilgilenmek ön plandadır. Hedefinize giderken bunlar sizin yolunuzu açar. Kuralların, yönetmeliklerin ve derslerin neden ve nasıl oluştuğunu bilmeye ihtiyacınız olur.

Daha agresif bir stiliniz olabilir. Beyan etmek, ileri sürmek, ısrar etmek, fikrinizi savunmak bir başka motivasyon aracı olabilir. Güçlü gerekçeleriniz olabilir. Otoriteyi sorgulayabilirsiniz. İlle de saldırgan ve yıkıcı olmanız gerekmiyor. Bu niteliğinizi pozitife yönelttiğinizde bir liderlik özelliği halini alabilir. Bunun diğer ucu başkalarını utandırmak, aşağılamak da olabilir. Bu özellikleriniz varsa genelde haksızlık ve adaletsizlikle yüzleşmek istersiniz. Çabuk alevlenebilirsiniz. Amaç genellikle başkalarını ikna etmek ve taraf olduğunuz alanlarının etkisini mümkün olduğu kadar arttırmaktır. Kendi fikir ve duygularınızın görülmesi ve duyulması için alan yaratmak sizi daha çok motive edebilir.

Güç ve kontrolle motive oluyorsanız, kendinize güvenmek, üstün olma hissini hissetmeye ihtiyacınız olabilir. Başkasının kontrolde olması sizi güvensiz kılabilir. Sizin için sorumluluk almak ve otorite olmak bir değerdir. Liderlik özellikleriniz vardır. Cesaret, kararlılık, direkt olmak sizin için önemlidir. Güç savaşları ve başkaları ile tartışmaya girmekten korkmazsınız. Başkalarına kolay kızabilir ve rekabetçi olabilirsiniz. Bunlar size hedefinize götürebilir.

Görülmek, kabul edilmek ve onaylanmak size motive edebilir. Optimist, çalışkan, gururlu olabilirsiniz. Hedeflerinize bu sebepten dolayı ulaşmak isteyebilirsiniz. Böyle bir kişilik olduğunuzu daha evvel aldığınız ödülleri ne derece göz önünde tuttuğunuza ve onları nasıl sergilediğinize bakarak anlayabilirsiniz. Ödüllerinizi duvarlarda sergiliyorsanız veya bunlara görülebilen bir alan ayırmışsanız, başkaları tarafından görülmeye bu dönemde ihtiyacınız var demek. Kimin tarafından görülmek için ve onaylanmak için çaba göstermek istiyorsunuz? Hedefinize giderken görülmek için ne yapacaksınız?

Bağlantı ve yakınlık kurma ihtiyacı size motive edebilir. Bu sebeple organizasyonlar, kurumlar ve toplu hareketlerin içinde yer alabilirsiniz. Bu gibi bağlantılar sizi güçlendirir, harekette tutar, ilerlemenizi sağlayabilir. Bu özellikteki öğrenciler genellikle öğretmenlerinin onayına ve birlikte hareket etmeye ihtiyaç duyarlar. Eğer böyle bir insansanız hedefinizde ilerlemek için hangi organizasyon ve kurumların parçası olacaksınız? 

Tabii ki hepimizde hepsinden vardır. Şimdi hedefe giderken en öndeki ihtiyacımız ne? Hangisini nasıl kullanacağız? Kolay gelsin…