YOM YERUŞALAYİM

28 İyar günü yani bu yıl 8 Mayıs günü, İsrail’de Kudüs şehrinin, birleşmesinin 46.yılı kutlandı. Bu tarih, 1967 yılında  yapılan 6 Gün Savaşı’nın 3.gününde ele geçirilen eski kentin, ülkenin başkenti olan yeni bölüm ile bir bütün haline getirildiği gündür. 28 İyar günü 46 yıldan bu yana Yom Yeruşalayim olarak kutlanmaktadır.

Bu yıl da geleneksel olarak Ağlama Duvarı’nın (Kotel Hamaaravi-Batı Duvarı) önünde toplanan İsrail savunma ordusuna mensup yüzlerce yeni asker, paraşütçü birlikleri ve elit askeri timler, hep bir ağızdan yemin törenlerini gerçekleştirdiler. “Ani Nişba-Yemin Ediyorum” nidaları eski şehrin duvarlarında yankılandı.

Kudüs, Yehuda Tepeleri’nde kurulmuş olup, İsrail’in başkenti ve hükümet merkezidir. 3000 yıl önce Kral David’in, şehri krallığın başkenti yaptığı günden beri Yahudi halkının tarihi, ruhani ve ulusal merkezidir. Din, gelenek ve kutsal yöreler, ibadet yerleri ile mukaddes sayıldığından tüm dünyada Yahudiler, Hıristiyanlar ve Müslümanlarca  saygınlığı olan bir şehirdir.

1860’a kadar Kudüs Yahudi, Müslüman, Ermeni ve Hıristiyan olmak üzere dört mahalleden meydana gelen, duvarlarla çevrili bir şehirdi.1875’ ten itibaren, Yahudiler nüfusun çoğunluğunu ve duvarların dışında küçük yerleşim bölgeleri kurarak, modern Kudüs’ün çekirdeğini meydana getirdiler. Osmanlı İmparatorluğu zamanında (1516-1918) bir taşra eyaleti olan Kudüs, İngiliz Mandası yönetimi sırasında (1919-1948) içinde yaşadığı her topluluğun özelliklerini yansıtan yeni mahallelerle canlı bir metropol havasına girdi. Yeni kurulan İsrail Devleti’ ne düzenlenen Arap saldırılarından sonra kent ikiye bölündü (1949) ve 19 yıl süreyle iki kısım beton duvarlar ve dikenli tellerle birbirinden ayrıldı.1967 Savaşı’nda İsrail’e düzenlenen saldırı sonucunda, Yeruşalayim (Kudüs) yeniden birleştirildi.

Savaşın 2. günü, İsrail ordusu, Scopus Dağı’nı (Har Hatsofim) ele geçirerek Doğu Kudüs’e bir adım daha yaklaştı. Savaşın 3. günü, 7 Haziran 1967 tarihinde, İsrail’in paraşütçü birlikleri, Albay Motta Gur komutasında, eski kentin Aslanlar Kapısı’ndan (Şaar Haaryot) içeri girerek şehri ele geçirdiler. Batı Duvarı bütün haşmetiyle İsrail askerlerinin karşısında yükseliyordu.

Paraşütçü askerler, büyük bir duygu patlaması yaşayarak, sevinç gözyaşlarına boğuldular. Daha sonra bundan çok etkilenen İsrailli şair Haim Hefer, ‘paraşütçüler niçin ağladılar?’ diye düşünürken kaleminden şu dizeler döküldü:

“ÇÜNKÜ BELKİ DE BU 19 YAŞINDAKİ GENÇ ADAM,

BU ÜLKENİN KURULDUĞU YIL DOĞMUŞTU;

OYSA ŞİMDİ OMUZLARINDA İKİBİN YILIN AĞIRLIĞINI TAŞIYORDU...”

 Bu gençler, cesurca savaşmışlardı, ama karşılarında Kotel Hammaravi’yi görünce, atalarının 2000 yıllık acılı tarihi bir film şeridi gibi gözlerinin önünden geçerken, kazandıkları zaferin haşmeti, onları mutluluktan ağlattı. Atalarının ebedi şehri ayaklarının altındaydı.12 Mayıs 1968 tarihinde Kudüs’ün yeniden birleşmesi ve İsrail’in başkenti olmasının anısına 28 İyar tarihinin her yıl Yom Yeruşalayim adı altında, ulusal bayram olarak kutlanmasına karar verildi. Bu yıl 28 İyar-8 Mayıs günü Yom Yeruşalayim, tüm İsrail’de kutlandı.

  Tanrı tüm insanlığa barış sevgi ve huzur armağan etsin.

GÖZYAŞLARI İÇİNDE EKENLER,

SEVİNÇ ÇIĞLIKLARIYLA BİÇECEK;

MİZMOR:126:5