Holokost eğitimi ve Yahudi soykırımının hafızalaştırılması üzerine çalışan devletlerarası bir birlik de var: International Holocaust Remembrance Alliance. 31 ülkenin üye olduğu birlikte Türkiye’nin de gözlemci olduğunu öğrenmek benim için sürpriz oldu. Türkiye Hükümeti bu birliğe tam üyelik kapsamında Holokost eğitimini müfredata alabilir. Türkiye’de şimdiye kadar Yahudi cemaaatinin veya devletin düzenlediği Holokost konulu etkinliklerde kahraman Türk diplomatların Yahudileri kurtarma hikayelerine odaklanılmış. Türkiye devletinin İkinci Dünya Savaşı sırasında soykırımdan kaçan insanların sığındığı Struma gemisini haftalarca topraklarına kabul etmeyerek 800 Yahudi’nin ölümünden sorumlu olduğu gibi bir takım tarihi gerçekler bu etkinliklerde anlatılmıyor tabi. http://hamhal.wordpress.com/2013/04/16/holokost-egitimi-uzerine/
Yakın geçmişte Ortadoğu’yu ve Türkiye’nin bölgedeki stratejik konumunu etkileyecek önemli bir gelişme gerçekleşti: Doğu Akdeniz’de ortaya çıkarılan zengin doğalgaz yatakları. Amerikan şirketi Nobel Energy önce İsrail’in, ardından da Güney Kıbrıs’ın münhasır alanlarında zengin doğalgaz yatakları keşfetti. Doğalgaz geçenlerde İsrail’e akmaya başladı. Güney Kıbrıs’ın gazı da birkaç yıl içinde üretime hazır hale gelecek. Bu arada İsrail ordusunun Mavi Marmara gemisine yaptığı kanlı baskından sonra bozulan ilişkiler İsrail özrünün ardından yeniden tesis edilmeye çalışılıyor. Bunlar olurken Güney Kıbrıs ekonomisi banka krizi nedeniyle çöktü. Rumlar neredeyse milli gelirleri tutarında ağır bir borcun altına girdiler.
Bu baş döndürücü gelişmeler Ortadoğu’daki stratejik oyuna yeni boyutlar kazandırdı. Oyunun başlıca aktörleri Türkiye, İsrail, Güney Kıbrıs, Avrupa Birliği (AB) ve doğal olarak Nobel Energy. Yeni oyunda gelişmeleri başta Filistin-İsrail ve Kıbrıs anlaşmazlıklarının seyri ile oyuncuların ekonomik sorunları belirleyecek. İsrail ve Güney Kıbrıs’ın yüz yıllık ihtiyaçlarından çok daha fazlasını barındıran doğalgaz rezervlerinde Nobel Energy yüzde 36’lık paya sahip. Büyük paralar harcadılar. Bir an önce yüksek miktarda doğalgaz ihraç etmek istiyorlar. Güney Kıbrıs’ta da öyle. Tek umutları doğalgaz. İsrail’in durumu ise farklı. Tülin Daloğlu kısa süre önce Al-Monitor’da yayımlanan makalesinde İsrail hükümet yetkilileriyle yaptığı görüşmelerde iki noktanın vurgulandığını yazdı. Daloğlu’na göre İsrailliler gaz ihracatına henüz karar vermiş değiller. Ayrıca karar verseler bile, gazın Lübnan ve Suriye münhasır alanından geçecek boru hattı ile Türkiye üzerinden sevkıyatına güvenlik endişeleri nedeniyle şüpheyle bakıyorlar.
Seyfettin Gürsel
Kasım sonunda Filistin üye olmayan devlet statüsüne kavuştu ama Hamas ile El Fetih aralarındaki anlaşmazlığı gideremedi. Bu arada ABD'nin -yeni Dışişleri Bakanı John Kerry ile- İsrail ile Türkiye'nin arasını düzeltmek ve yeni bir Ortadoğu Barış Görüşmeleri süreci başlatmak için devreye girişini izledik. Başbakan Erdoğan da, bu gelişmeleri göz önünde bulundurarak Gazze için yeni takvimini Washington dönüşü yani Mayıs sonu olarak açıkladı. Tarih tahminiydi. Başbakan müzakere sürecine Filistin halkının mevcut tüm temsilcilerini katacak formülü bulana dek erteleyebilirdi geziyi, kanımca koşullar olgunlaşmazsa erteleyecektir de.
Ama sorunun tam da bu olduğu anlaşılıyor. Türkiye'nin denkleme Hamas'ı da katma arzusu, barış görüşmeleri sürecinde Mahmud Abbas'a göre daha zorlu partner olacakları için İsrail'i tedirgin ediyor olmalı. Bu tutumu 'Türkiye İsrail ve ABD'nin 'terör örgütü' olarak nitelediği Hamas'a sahip çıkıyor' diye ifade edip, Ankara'nın birleşmiş bir Filistin'e sahip çıkmasını değersizleştirmek isteyenler var. Oysa Ankara Hamas'ın silahlı mücadeleye dayanan politikalarını müzakere masasına barış için oturacak şekilde değiştirmesi için de çaba gösteriyor; aynı zamanda 'Hamas'ı ancak El Fetih'e benzer şekilde İsrail'e 'bağımlı' bir varoluşu kabul ederse muhatap alırız' diyenlere de direniyor.
Işın Eliçin
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/IsinElicin/gazzenin-tutsaklari/37385
Ankara, ABD Başkanı Barack Obama’nın ikinci dönem ilk icraatı olarak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya, Başbakan Tayyip Erdoğan’a 22 Mart’ta özür telefonu açtırmasının gereği, tazminat konusunda da yerine gelmeye başlamadan İsrail’le yeni adımlar atmak istemiyor. Bırakın askeri üs pazarlığını, ABD ile ortaya çıkan Gazze gezisi konusu dahi bunu gösteriyor. Netanyahu’nun özründe Obama’nın yeni dışişleri bakanı John Kerry ve perde gerisinde bütün diplomasiyi yürüten Ortadoğu Koordinatörü Phil Gordon’un büyük payı oldu. Ancak Kerry’nin 21 Nisan basın toplantısında ABD’nin, Erdoğan’ın Gazze gezisinin ‘koşullar daha uygun olana’ dek ertelenmesinden yana olduğunu söylemesi yeni bir durum ortaya çıkardı. Çünkü Kerry bunu aslında görevi almasından beri Türkiye’ye (iki hafta önce, 7 Nisan’da) ikinci gelişinde de söylemişti, ama bunu kamuoyu önünde değil, kapalı toplantıda yapmıştı. Bunu, aslında Gazze’ye nisan sonu-mayıs başı gitmeyi düşünen Erdoğan’ın, 14 Nisan’da geziyi ‘mayıs sonunda’ yapmayı planladığını söylemesi izlemişti. Yani Erdoğan, Gazze ziyaretini 16 Mayıs’ta Beyaz Saray’da planlanan Obama görüşmesi sonrasına bırakmış oluyordu.
Şimdi Kerry’nin bunu tekrar ve kamuoyu önünde söylemesi, eğer Erdoğan’a ABD’yi takmayan, dik duran lider olma özelliğini güçlendirmeyi, özellikle Arap muhataplarına karşı elini güçlendirme amacı taşımıyorsa, Gazze ziyareti ihtimalinden İsrail’in duyduğu rahatsızlığı yansıtmış oluyordu. Aslında Erdoğan’ın yalnızca Gazze’ye gidecek olması, Ramallah’taki Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ı da mutsuz edecekti. Gazze’de gücü elinde bulunduran Hamas ve onun lideri Halid Meşal, Abbas’ı Gazze’ye almıyor, malum.
Murat Yetkin
Geçen hafta yapılan Kızılay kongresinde Başbakan Erdoğan, kurulan canlı bağlantıdan yararlanarak mayıs sonuna doğru Gazze’de olacağını haber vermişti.
Washington’da sürpriz etkisi yapan haber üzerine ABD Dışişleri Bakanı Kerry şunları söyledi:
“Her iki başbakanla (Türkiye, İsrail) konuştuk ve bu gezinin biraz ertelenmesinin iyi olacağını söyledik.”
Kerry, önümüzdeki ay Başbakan Erdoğan Washington’a gittiğinde Gazze ziyaretini değerlendirmek için detaylı konuşma şansı doğacağını belirtti.
Tabii bu küçük kriz, Başkan Obama’nın Erdoğan’la telefon konuşması yaparken elinde bir beyzbol sopası tuttuğu fotoğrafı akla getirdi.
Başbakan Erdoğan da sitemini şu sözlerle ifade etti:
“Keşke bu sözleri söylemeseydi; şık olmadı. Gazze’ye gideceğim. Şartları ABD gezisinden sonra netleşecek..”
Kaliteli danışmanlık hizmetinden yana eksikliktir sorun.
Bu eksik olmasa Başbakan Gazze’ye gideceğini Kızılay toplantısında açıklamaz Kerry de ulu orta itiraz etmezdi.
Ama yine de hikâyenin kazananı Erdoğan’dır.
“Amerika’ya kafa tutan lider” şöhretine yeni puanlar eklemiştir!
Güngör Mengi
http://haber.gazetevatan.com/tcden-gazzeye/532530/4/yazarlar#.UXd5W1DOxjg.facebook
1990’larda Türkiye’yi “Doğudan Gelen Tehlike” olarak gören Yunanistan, önce Rum Kesimi daha sonra da Suriye ile ortak savunma protokolleri imzalamıştı. Yunanistan, PKK ile de görüşüyordu. Böylece Yunanistan, bir ihtilaf durumunda Türkiye’yi Emekli Büyükelçi Şükrü Elekdağ’ın ifadesiyle “iki buçuk savaş” yapmak zorunda bırakabileceğini hesaplıyordu.
Biraz da Yunanistan’ın bu siyaseti sonucu Türkiye, 1990’ların ortasından itibaren İsrail ile yakınlaşmaya başladı. Türkiye’nin İsrail ile imzaladığı askeri işbirliği protokolleri, bir nevi Yunanistan’ın Doğu Akdeniz’deki hamlelerine verdiği cevaptı.
Son yıllarda Türkiye ile İsrail arasındaki gerilime paralel olarak Rum Kesimi, Doğu Akdeniz’deki gaz yataklarının işletilmesi konusunda İsrail ile yakınlaşmaya başladı. Bu iki aktörün ilişkilerinin geçmişi düşünüldüğünde aslında bu sürpriz bir gelişme sayılabilirdi.
Zira 1990’ların sonlarına doğru Rum yönetimi iki İsrail vatandaşını casusluk suçlamasıyla mahkemeye çıkarmıştı. Ayrıca Türkiye ile İsrail arasındaki askeri işbirliğinden dolayı kaygılanan Rum liderler bunu açık bir şekilde ifade etmişlerdi. Son yıllarda ise her iki taraf da Türkiye ile sorun yaşayınca bir yakınlaşma dönemi içerisine girdiler.
Ancak İsrail’in özrü sonrasında durum değişmişe benziyor. İsrailli ve Yunan-Rum makamları Türk-İsrail ilişkilerinin normalleşmeye başlamasına rağmen bunun kendi ilişkilerini etkilemeyeceğini söyleseler de hem Türkiye’den hem de İsrail’den enerji konusunda işbirliği mesajları geliyor.
Bestami S. Bilgiç
http://www.bugun.com.tr/israilin-ozru-ve-dogu-akdenizde-dengeler-yazisi-605222
http://fotogaleri.hurriyet.com.tr/galeridetay.aspx?cid=68244&rid=2&p=1
http://hamhal.wordpress.com/2013/04/16/holokost-egitimi-uzerine/
http://www.bbc.co.uk/turkce/multimedya/2013/04/130423_israil_demir_kubbe.shtml
http://www.incanews.com/?aType=haber&ArticleID=291
http://www.edirnetarihi.com/edirne-yahudi-masatligi-mustafa-gultekin.html
