Ünlü yazar Arthur Miller uzun ve çalkantılı bir hayatın ardından 10 Ocak 2005 tarihinde 90 yaşındayken hayata veda etti.
Arthur Asher Miller, 17 Ekim 1915’te Harlem, New York’ta doğdu. Polonya Yahudisi bir göçmen olan babası Isidore Miller tekstil sektöründeydi ve özellikle kadın kıyafetleri imalatında faaliyet gösteren bir firma sahibiydi. Firmada 400 kişi çalışmaktaydı. Aile kışları Manhattan 110. sokaktaki evlerinde, yazları ise Queens’deki yazlıklarında yaşıyor, günün koşullarında çok lüks sayılabilecek özel şoför çalıştırıyordu. Isidore Miller çok zengin ve saygın bir insandı. Ancak Miller ailesinin bu lüks hayatı 1929’daki Büyük Buhran ile birlikte son buldu. Isidore Miller krizde her şeyini kaybetti. Aile Brooklyn’e taşındı. Arthur Miller ise ailesini katkı sağlamak adına liseye giderken okul öncesi sabahları ekmek dağıtmaya başladı. Lise sonrası ise üniversite masraflarını karşılayabilmek için bir takım ufak işlerde çalışmak zorunda kaldı.
Miller, Michigan Üniversitesi’nde gazetecilik okurken akşamları da okul gazetesinde çalıştı. Yazdığı ilk oyun olan ve ilk defa başkaları tarafından fark edilmesini sağlayan ‘No Villain’ bu dönemde ortaya çıktı. Miller aynı dönemde branşını gazetecilikten edebiyata çevirdi ve ‘No Villain’ ile ‘Avery Hopwood’ ödülünü kazandı. Bu ödülün verdiği hevesle Arthur Miller bir oyun yazarlığında bir kariyeri olabileceğini fark etti ve onun hayatında çok büyük etki yaratacak Profesör Kenneth Rowe’un oyun yazarlığı seminerlerine katıldı. 1937 yılında yazdığı ‘Honors at dawn’ adlı oyun ile bir kez daha ‘Avery Hopwood’ ödülünü kazandı. 1938’de mezun olan Miller okuluyla ilişkisini hiçbir zaman koparmadı.Michigan Üniversitesi dahilinde 1985’de Arthur Miller ödülünü, 1999’da ise Arthur Miller Drama Yazarlığı ödülünü oluşturdu.
Mezuniyet sonrası 20th Century Fox’un cazip yazarlık teklifini reddederek tiyatro çalışmalarını tercih etti ve tiyatroya verdiği önemi gösterdi. 1946 yılında, Miller’ın 1941’de yazdığı ‘All my sons’ adlı oyun Broadway’de büyük bir başarı sağladı ve bu oyunla Miller en iyi yazar dalında ilk ‘Tony’ ödülünü kazandı. 1948 yılında yazdığı ‘Death of Salesman’ ise Broadway’de Elia Kazan tarafından yönetilen bir oyun oldu. Bu oyun ‘Tony’, ‘New York drama eleştirmenleri’ ve ‘Pulitzer’ ödüllerini kazanarak bu üç büyük ödülü de kazanan ilk oyun oldu. Oyun Broadway’de tam 742 kere oynandı.
1940 yılında Mary Grace Slattery ile evlenen ve bu evlilikten Jane ve Robert adında iki çocuğu olan Miller, Haziran 1956’da eşinden ayrılarak 5 yıl önce tanıştığı Marilyn Monroe ile evlendi. 1961 yılında karısı Marilyn Monroe’nun başrolünü oynadığı ‘The Misfits’ adlı senaryoyu yazdı ancak çift filmin galasından hemen önce boşandı. Bu olaydan 19 ay sonra ise Marilyn Monroe hayatını kaybetti.
1965 yılında, 1921’de kurulan Uluslararası PEN derneğinin ABD’li ilk başkanı oldu. Kariyeri boyunca sayılamayacak kadar çok ödülün sahibi olan Miller’ın son oyunu ‘Finishing The Picture’ 2004 yılında Chicago’da oynanmaya başlandı.
Miller kanserle uzun bir mücadelenin ardında Roxbury Connecticut’taki evinde kalp yetmezliğinden 90 yaşında hayata veda etti. Öldüğü sırada yanında ailesi arkadaşları ve son sevgilisi 34 yaşındaki minimalist ressam Agnes Barley bulunmaktaydı.
DELEVİ-ALMALEH
