“Teknolojik cihazlara olan bağımlılığımız yeni çağın sosyal sorunlarından biri gibi görünse de çoğu zaman, bu bağlılığı ev sahibimiz dünyaya yardım etmek için kullanmak bizim elimizde.”
Talya ENRİQUEZ ROMANO
Dün sabah dünyanın dört bir yanındaki 7 milyar insan yepyeni bir yıla merhaba dedi. Kimileri geçtiğimiz sene yaşadığı güzelliklerin devam etmesini dileyerek, kimileri 2012 yılında başlayıp yarım bıraktığı işleri bitirmeyi planlayarak, bazıları da hayal kırıklıklarıyla geçen on iki ayı geride bırakmanın huzuruyla kucakladı yeni seneyi.
2013 yılından büyük beklentileri olanlar arasında geçtiğimiz sene yorucu bir mücadele veren Tabiat Ana da var. Ekim ayında Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’da 157 kişinin ölümüne sebep olan ve ülkeleri 50 milyon dolarlık maddi zarara uğratan Sandy kasırgası, küresel ısınmanın neden olduğu iklim değişikliğinin en çarpıcı örneklerinden biri oldu. Ekonomik bütçenin yanı sıra, küresel ekolojik bütçe de bu yıl zarar gösterdi. Dünya vatandaşları, doğanın kendi kendini yenileme gücünü suistimal ederek bir yıllık kaynak üretiminden daha fazlasını ilk sekiz ay içinde tüketti. 22 Ağustos itibariyle bu seneninkilere ek olarak gelecek senenin doğal kaynaklarından harcamaya başladık. Bir yandan hızla ateşi çıkan, diğer yandan cebinde açıkla dolaşan Tabiat Ana’yı İklim Müzakereleri de kurtaramadı. Kasım ayı sonunda Doha’da bir araya gelen dünya devletleri, Kyoto Protokolü sonrasında atmosferdeki sera gazının azaltılmasına yönelik yeni bir sözleşme oluşturma konusunda anlaşmaya varamadılar.
Kapkaranlık görünen bu tabloyu aydınlatmak için elimizde Aladdin’in sihirli lambasının cini yoksa da iPhone ve iPad kullanıcılarının çevre dostu Yeşil Cin’i var. Doğanın büyülü gücünü cebinize taşıyan Green Genie (Yeşil Cin) uygulaması dört ayrı bölümden oluşuyor. En kapsamlı bölüm olan Kişiye Özel Sürdülebilirlik Kütüphanesi sayesinde bir yandan karbon ayakizinizi hesaplarken diğer yandan dünya çapındaki en iyi yeşil bloglara ve çevre kuruluşlarına bir tıkla ulaşabiliyor, veya alışveriş yaparken ürünlerin üzerinde gördüğünüz çevre sertifikalarının ne olduğu hakkında bilgilenebiliyorsunuz. Bir diğer bölüm olan Yeşil Sözlük aracılığıyla sürekli duyup da ne olduğunu hatırlayamadığınız tüm ekolojik sözcüklerin anlamlarını saniyesinde öğrenebiliyorsunuz. Bilgilenmek bir yere kadar, ben artık doğa için harekete geçmek istiyorum diyorsanız; Yeşil Projeler kategorisi, mutfaktan banyoya, ofisten arabaya hayatınızın her alanında yapabileceğiniz değişim önerileri ile tam size göre hazırlanmış. Burada belirtilen her önerinin başındaki ikonlar aracılığıyla bu projenin size ne kadar enerji veya su tasarrufu sağlayacağını ya da karbon ayak izinizi ne ölçüde azaltacağını öğrenmeniz mümkün. Öğrenip uyguladıklarınızı diğer Yeşil Cin kullanıcılarıyla paylaşmak isterseniz, Yeşil Fikirler bölümüne deneyim ve düşüncelerinizi ekleyebiliyorsunuz.
Ev ve çalışma hayatınızda olduğu kadar alışverişlerinizde de doğa dostu olmak istiyorsanız, Good Guide (İyi Rehber) iPhone’unuzun yeni vazgeçilmezi olmaya aday. İyi Rehber uygulaması ile kıyafetten gıdaya, kişisel bakım ürünlerinden oyuncağa 70.000’den fazla ürünün orijinal barkodlarını tarayarak sağlık, çevre ve sosyal açılardan detaylı değerlendirmesine ulaşabiliyorsunuz. Dilerseniz tek bir ürünün aldığı notlara bakabiliyor veya merak edip başka markalarla karşılıştırmalı olarak karnesini inceleyebiliyorsunuz. Dükkanlarda dolaşırken aklınızdan geçen “Zara mı daha çevre dostu H&M mi? Peki bu iki kozmetik ürününden hangisi hayvanlar üzerinde denenmeden üretilmiş?” sorularının cevaplarını İyi Rehber’le cebinizde taşıyorsunuz.
Akıllı çevre uygulaması tasarımcıları her gün saatlerini trafikte geçiren araba sürücülerini de unutmamışlar. GreenMeter (Yeşil Metre) ile aracınızın güç ve yakıt kullanım özelliklerini ölçümlemek ve çevreye verilen zarar açısından araç kullanımınızı değerlendirmek artık mümkün. Siz aracınızı kullanırken Yeşil Metre tüm gerekli ölçümleri yapıp size anlık geri bildirimlerde bulunarak yakıt kullanımınızda ve sürüş tarzınızda değişiklikler yapabilmenize olanak veriyor. 5,99$ karşılığı indirilebilen bu uygulama, telefonunuzda beliren gerçek zamanlı bilgilerle sürüş verimliliğinizi artırırken; sağladığı yakıt tasarrufu sayesinde kendi maliyetini hızla çıkarabiliyor. Yeşil Metre çevrenin olduğu kadar İstanbul trafiğiyle mücadele eden sürücülerin de en iyi dostu olmayı hedefliyor.
Akıllı telefonlarındaki uygulamaları kalabalıklaştırmadan sosyal medya aracılığıyla doğa için bir şeyler yapmak isteyenler için ise; yeşil seçenekler parmaklarının ucunda saklı. Hayatın her anının dünyayla paylaşıldığı ortak günlük haline gelen facebook’un tüm üyeleri sadece birer dakika daha kısa duş alsa -ve tabii ki bunu statülerinde paylaşarak arkadaşlarını bu etkinliğe davet etse-, sağlayacakları su tasarrufuyla 1.163.364 olimpik yüzme havuzunu doldurabilirler. 140 karakterle destanlar yazan twitter kullanıcıları ise günde bir saatliğine bilgisayarlarını kapatsalar, yılda 9128 aracın saldığı karbon emisyonuna eş değer karbon miktarının salınımını engellemiş olurlar. Pinterest meraklıları ise ayda bir çevreci fikri panolarına pinleyerek, her yıl 12 milyon yeni fikirden oluşan yeşil bir pano oluşturabilirler. Ayrıca, sanal dünyanın video hazinesi youtube da doğa dostu olarak kullanılabilir. Her gün sadece iki dakikanızı çevreci bir video izlemeye ayırarak yılda 12 saatlik eko-bilgi arşivinizi oluşturabilirsiniz. Tüm bunları yaptıktan sonra yorulan telefonlarınızı bir üst modeliyle değiştirmek istediğinizde, bir çekmeceye kaldırmak yerine geri dönüştürürseniz, 199.800 evin bir yıllık elektrik ihtiyacını karşılayabilirsiniz.
Teknolojik cihazlara olan bağımlılığımız yeni çağın sosyal sorunlarından biri gibi görünse de, bu bağlılığı ev sahibimiz dünyaya yardım etmek için kullanmak bizim elimizde. Devlet büyüklerinin saatlerce süren müzakerelerle gerçekleştiremediğini, sade dünya vatandaşları olarak bir tıkla başarabiliriz. Atacağımız doğa dostu bir tweet, facebook’ta paylaşacağımız çevreci bir video veya telefonumuza yükleyeceğimiz yeşil bir uygulamayla, 2013 yılında Tabiat Ana için taze başlangıçların umudu olabiliriz.
