Bahar aylarının gelişini müjdeleyen “Alerjik Nezle”

Sayın Hocam, yıllardır eziyetini çektiğim, ırsi olarak annemden alıp, evlatlarıma aktardığım hastalığın önce tanımını, nedenlerini, nasıl teşhis edebileceğimizi ve tedavisi hakkında ki bilgi ve görüşlerinizi bizimle paylaşır mızınız?

HASTALIĞIN TANIMI

Allerjik nezle bazen yıl boyu, bazen de belli mevsimlerde görülen, hapşırma, su gibi burun akıntısı, burun kaşıntısı ve burun tıkanıklığı ile seyreden kronik gidişli bir hastalıktır. Kimi kez gözlerde kaşınma, kızarma ve sulanma gibi belirtilerle birlikte olabilir.

GÖRÜLME SIKLIĞI

Allerjik nezle küçük çocuklarda çok sık değildir, ya da belirtileri siliktir. 4-5 yaşından sonra sıklığı artar. Çocuklardaki sıklığı yüzde10-15 arasında değişir. Ülkeler arasında ve de  yöresel farklılıkları vardır.

SEBEPLERİ

Allerjik nezle büyük oranda solunum sisteminden vücuda giren alerjik maddelerle oluşur. En sık rastlanan nedeni ev tozu akarlarıdır ve bunlar yıl boyu hastalığa yol açarlar. Polenlere bağlı alerjiler nisbeten daha geç yaşlarda, 5-6 yaşlarından sonra çıkarlar ve daha çok ilkbahar ve yazın burun ve göz belirtilerine yol açarlar. Bunların dışında ev hayvanlarına ve küf mantarlarına bağlı alerjik nezle gelişebilir. Sindirim sisteminden, yani yiyeceklerle alınan alerjenler daha nadir olarak alerjik nezleye yol açabilirler. İnek sütü ile küçük çocuklarda nezle belirtileri gözlenebilir.

NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Allerjik nezle tipik muayene bulguları, alerjik bir maddeyle temas sonrası belirtilerin çıkması, ailede alerjik bireylerin bulunması ve çocukta çoğu kez astım ya da atopik dermatit gibi başka bir alerjik hastalığın bulunmasıyla konan bir tanıdır. Burun içinde eozinofil dediğimiz alerjik hastalıklarda arttığını bildiğimiz hücrelerde ciddi bir artış vardır. Deri ya da kandan yapılan testlerde de tüm bu olaylardan sorumlu olan bir alerjeni çoğu kez saptayabiliriz.

TEDAVİSİ

Tedavi üç başlık altında toplanabilir. Bunlardan ilki alerjiye neden olan maddeden mümkün olduğunca kaçınmaktır. Eğer ev hayvanlarına alerji varsa, bu hayvanları evden uzaklaştırmak, küf mantarlarına alerji varsa, evde nemi azaltmak, küflü zeminleri temizlemek gibi… En sık olarak solunum sistemi alerjilerine yol açanlar ev tozu akarlarıdır. Bunlardan sakınmak için mümkün olduğu kadar yatak odalarında yünlü-tüylü objeleri ya da eşyaları kaldırmak, yatak takımlarını yüksek ısılarda yıkamak önerilir.

İkinci olarak mevsimsel, ya da uzun süreli bir antihistaminik ve/veya lökotrien antagonisti kullanmak, özellikle inatçı burun tıkanıklarında burun içi kortizonlu spreyler kullanmak önerilir.

Son tedavi yöntemi ise bazı durumlarda tercih ettiğimiz aşı tedavisidir ki, bu dört beş yıl sürecek uzun bir süreci gerektirir. Ancak kaçınılamayan alerjilerin varlığında
ve ilaç tedavisinin başarısız olduğu durumlarda ve beş yaşından büyük çocuklarda tercih edilmelidir.

RİSKLERİ

Allerjik nezle yüzde 50-80 oranında astımla birlikte olabilir. Ayrıca alerjik nezleli çocukların geniz etlerinin daha büyük olduğunu, sinüzite daha yakın olduklarını biliriz.  Burun içinde polip oluşumu, hayat kalitesinde bozulma, koku alma duyusunda bozukluk, burun kaşınmasına bağlı kanamalar belli başlı komplikasyonlarıdır.

Hocam, son olarak çocukların bu rahatsızlığı ebevynlerinden genetik olarak almış olma ihtimalleri nedir? Bu rahatsızlık ilerleyen yaşlarda da baş gösterebilirmi?

Allerjik nezle, tüm diğer allerjik hastalıklar gibi genetik bir zeminde gelişir. Dolayısıyla, anne ve babada muhtemelen ya allerjik nezle, ya da astım veya egzema gibi başka bir atopik hastalık mevcuttur.

Allerjik nezlenin önemi, tüm allerjik hastalıklarla birlikte, dünyanın her yanında önemli derecede artış göstermesidir. Ayrıca hayat kalitesini ciddi anlamda etkileyip okul ve işyerinde başarısızlığa neden olabilir. Allerjik nezlenin bir başka önemi sıklıkla astımla birlikte olmasıdır. Yani allerjik nezle olan bir çocuk, astım olma potansiyeli yüksek olan bir kişidir. Hastalık belirtileri yaşla birlikte değişkenlik gösterebilir. Genellikle ileri yaşlarda belirtilerde bir azalma görülse de, allerjik nezle çoğu kez alevlenmelerle yaşam boyu sürebilir.