Varlık Vergisi Tartışmaları 1

Denis OJALVO Dünya
9 Mart 2011 Çarşamba

Varlık Vergisi’nin uygulayıcılarından olup halen hayatta olan Sn. Cahit Kayra’nın Savaş, Türkiye, Varlık Vergisi isimli kitabı 3 Mart 2011 Perşembe akşamı Habertürk televizyon kanalında Sn. Murat Bardakçı’nın sunduğu TEKE TEK programında kitabın yazarıyla konuşuldu.

Sn Kayra’nın söylediklerinden çok söylemedikleri ve Sn. Bardakçı’nın da sor(a)madıkları programa damgasını vurdu.

Konunun kamuoyunca sağlıklı bir şekilde anlaşılabilmesi için İstanbul eski Defterdarı Faik Ökte’nin muhtelif akademik yayınlarda zikredilen verilerinin ve Hakan Baş’ın 2006 tarihli Varlık Vergisi’nin Türk Siyasal Yaşantısına Yansımaları (1942-1957) isimli yüksek lisans tezinde alıntılanmış olan 2 tabloda zikredilmiş verilerin detaylandırılmasına ihtiyaç vardır.

Baş’a göre, Varlık Vergisi’nin salındığı dönemde İstanbul nüfusu 840.000 olup azınlık nüfusu 250.000 civarındaydı. Buna İzmir, Bursa, Çanakkale gibi yerlerde yaşayan Varlık Vergisi’ne tabi tutulan Yahudi ve Levantenleri ekleyecek olursak yaklaşık 300.000 kişilik bir zümrenin söz konusu olduğunu varsayabiliriz. Bu zümre o tarihlerde 18 milyon civarında Türkiye nüfusunun sadece % 1, 7’si!

Şöyle ki,

1. ‘Dönme’lerin Müslüman başlığı altında mütalaa edilmiş olması bu ikinci kesim tarafından ödenen meblağı suni olarak yüksek göstermektedir. Oysa ‘Dönme’lerin sırf Yahudi kökenli oldukları için ayrımcılığa uğramış ve Müslümanlara nazaran daha fazla vergiye tabi tutulmuş oldukları bir vakıa.

2. Yabancı veya ‘Gayrimüslim- Ecnebi’ başlığı altında sınıflandırılmış olanların hangilerinin birkaç nesildir Türkiye’de mukim Yahudiler,  Rumlar, Ermeniler, Levantenler (Türkiye’de birkaç nesildir mukim Hıristiyan Batılılar); birinci nesil yabancı Batılılar ve diğerleri olduğu önemli olup söz konusu alt başlıklar temel alınarak hazırlanacak listelerinin açıklanması elzemdir. Örneğin, Gayrimüslim- Ecnebi sınıflaması altında görünen ‘İtalyan’ mükelleflerin önemli bir kısmının nesillerdir bu topraklarda yaşayan Yahudilerden müteşekkil olduğu biliniyor.

Aradan geçen 69 seneden sonra bu konu hâlâ ‘devlet sırrı’ olarak mütalaa edilmiyorsa birkaç sorunun cevabının yetkililer tarafından verilmesinin vaktinin geldiğini düşünüyor ve kamuoyunun bu konuda yetkililer tarafından aydınlatılmasının, çok gecikmiş olmakla beraber, yerinde bir hareket olacağını değerlendiriyorum.

Bu amaca yönelik olarak yurt çapında:

Varlık Vergisi’ne tabi tutulan mükellefleri

Bunların her birine tahakkuk ettirilen vergi meblağlarını

Bunların her birinden gerçekleştirilen tahsilat meblağlarını

içeren listelerin yayınlanması gerekir.

A – B – C başlıklarını sütun olarak alıp; T.C. vatandaşı Müslüman, Dönme, Yahudi, Ermeni, Rum, Diğer ve T.C. vatandaşı olmayanları da yine Yahudi, Ermeni, Rum, Levanten ve Diğer başlıklarıyla satır olarak alıp bir tablo haline getirmek, konunun sağlıklı bir şekilde irdelenmesine olanak tanıyacak ve bu konudaki muhtelif tevatüre son noktayı koyabilecektir.  

Merakla ve ilgiyle bilgilendirilmeyi ümit ediyorum.