Buchenwald Çocukları

Jack Werber’in “Saving Children: Diary of a Buchenwald Survivor and Rescuer” (Çocuk Kurtarmak: Buchenwald Kurtulanı ve Kurtaranı’nın Günlüğü) adlı kitabının İbranice yayınlanması vesilesi ile Yad Vaşem Holokost Müzesi’nde düzenlenen etkinliğe halen hayatta olan Buchenwald Çocukları katıldı

Nelly BAROKAS Kültür
22 Aralık 2010 Çarşamba

“Saving Children: Diary of a Buchenwald Survivor and Rescuer” adlı kitabın İbranice yayınlanması dolayısı ile düzenlenen etkinliğe, aralarında Yad Vaşem Konseyi Başkanı Rav İsrael Meir Lau’nun da bulunduğu, halen  hayatta olan Buchenwald Çocukları katıldı.

1944 yılı yazında yaşları 6 ile 16 arası çok sayıda çocuk Buchenwald’a getirildi. Çocukların çoğunluğu 66. barakaya olmak üzere çeşitli barakalara dağıtıldılar.Kamp 1945 yılının 11 Nisan günü ABD Ordusu tarafından özgürlüğüne kavuşturuldu.

ABD’lilerin kampta bulduğu 21.000 tutuklunun 4.000’i Yahudiydi. Çoğunluğu hayatta kalabilen Buchenwald Çocukları özgürlüğe kavuştuktan sonra  yaşama yeniden başlayıp aileler kurdular. Bu kişilerin halen hayatta olanları Yad Vaşem’de bir araya geldiler.

BUCHENWALD’DA BİR KAHRAMAN

Yad Vaşem Yayınları tarafından yayınlanan kitabın yazarı Jack Werber, hayatını tehlikeye atma pahasına çocukları kurtaranYahudi bir tutukluydu. Buchenwald’da uzun yıllar kalan Jack Werber, uluslararası bir yeraltı örgütünün üyesi olup örgüt üyesi diğer tutuklularla birlikte kamptaki çocukların hayatını kurtarmaya çalıştı.

Buchenwald’da  çocukların hayatta kalmaları için yardımcı olan Holokost kurtulanı Jack Werber 2006’da 92 yaşında hayata veda etti.

Polonya’nın Radom kentinden, kürkçü bir Yahudinin oğlu olan Jack Werber, 1944 yılının Ağustos ayında Buchenwald’a çoğunluğu çocuk 2000 kişi getirildiğinde barakalarda görevliydi. Yeraltı örgütlerinin desteği ve bazı haysiyetli nöbetçilerin göz yumması sayesinde Jack ve diğer gönüllüler çocukları barakalarda gizleyerek kesin bir ölüme gönderilmelerine engel oldular.

ANILAR KİTAPLAŞTI

1996 yılında Queens College Yahudi Eğitimi Merkezi Müdürü William Helmreich ile birlikte “Saving Children: Diary of a Buchenwald Survivor and Rescuer” adlı kitabı kaleme alan Jack Werber, kitabın bir bölümünde; “Kişisel kayıplarımın verdiği acı beni çocukları kurtarmaya yöneltti” demekte. Bu derin acı ilk eşi Rachel ile üç yaşındaki kızı Emma’nın Naziler tarafından öldürülmüş olmasından kaynaklanıyordu.

Kitabında Jack; “700 çocuğu Nazi ölüm makinesinin çarklarından kurtarmayı başardık” diye yazıyor. Kurtarılan çocuklar arasında dünyaca ünlü yazar, Nobel Ödülü sahibi Elie Wiesel ile İsrail’in eski Başhahamı İsrael Meir Lau da vardı.

Savaş sonrasında, Jack Werber aile fertlerinin arayışı sırasında, babasını aramakta olan diğer bir Holokost kurtulanı Millie Drezner ile tanıştı. Birbirlerine aşık olan gençler 24 Ocak 1946’da yaşamlarını birleştirdiler.

Savaş, tanıdıkları yaşamları ve sevdikleri yakınlarını yok etmişti. Yeni bir hayata başlamak üzere ABD Ordusu’nun bir gemisi ile New York’a göç ettiler. ABD vatandaşı olmanın gururu ile yeni bir lisan öğrendiler, yeni bir kültüre ayak uydurdular. Jack ile Millie 60 yıl evli kaldılar, iki erkek çocuk, altı torun, iki küçük torun sahibi oldular.

KİMDİ BU ÇOCUKLAR?

Buchenwald çocukları, özgürlüğüne kavuşturmak üzere kampa giren ABD ordusu birliklerinin Buchenwald’da buldukları çoğunluğu Polonya, Macaristan ve Slovenya’dan yaklaşık 1000 kadar Yahudi çocuğuydu. ABD ordusu mensubu Rav Herschel Schacter ile Rav Robert Marcus Cenevre’deki yardım kuruluşları ile işbirliği içinde bu yetim çocukların Fransa, İngiltere, İsviçre ve Filistin’e gönderilmelerini sağladılar. Çocuklara giysi bulmakta güçlük çeken ABD’li yetkililer onlara Hitler Gençliği’nin giydiği Nazi üniformalarını dağıttılar. Bu nedenle o dönemden kalma fotoğraflarda çocukları askeri kıyafetler içinde görüyoruz. Yaşı daha büyük olanların koruması olmasaydı, en küçüğü iki buçuk yaşında olan küçük çocukların hayatta kalma şansı olmayacaktı.

KOMÜNİSTLERİN DESTEĞİ HAYAT KURTARDI

Çocukların korunmasında ve kurtarılmasında Alman Komünistleri’ne ait yer altı kuruluşu, siyasi tutuklular ve Polonyalı Yahudi yer altı kuruluşlarının önemli rolü oldu. Buchenwald’ın gedikli tutukluları bu yer altı kuruluşlarının desteği ile çocukları korumayı bir görev bildiler. Çocukları Nazilerin gözünden uzak tutmak için çaba harcadılar, ısınmaları için giysi, aç kalmamaları için de gizlice yiyecek temin ettiler. Çocukların zihinlerini canlı tutmak amacıyla onları eğitmeye çalıştılar. İki barakanın Komünist sorumluları Franz Leitner ile Wilhelm Hammann yıllar sonra Uluslararası Dürüst payesi ile onurlandırıldılar. 66. barakada gizlenen çocukların çoğunluğu günümüzde halen hayatta olup dünyanın farklı ülkelerinde yaşamlarını sürdürmekteler.