Açıklanan veriler ve olumlu sinyaller…

ABD’de açıklanan şirket bilançoları, konut satışları ve tüketim mallarının siparişleri, rakamların eskiye göre daha kötü olmadığını ortaya koydu. Ekonomistler, en kötünün geride kaldığını düşünüyor

Rafi OJALVO Ekonomi
29 Nisan 2009 Çarşamba

Geçtiğimiz hafta beklendiği gibi oldukça hareketli bir hafta olarak göze çarptı. ABD’de şirket bilânçolarının önemle takip edildiği haftanın diğer önemli gelişmeleri mevcut konut satışları ve dayanıklı tüketim malları siparişleri verileriydi. Yurt dışında geçtiğimiz ayın dataları incelendiğinde verilerin son birkaç aydır açıklanan rakamlardan daha kötü olmadığı dikkat çekiyor. Dolayısıyla bazı ekonomistler ve yatırımcılar en kötünün geride kaldığı kanısında birleşiyor. Bu kararı vermek için henüz erken olduğunu düşünüyorum ancak bazı olumlu verilerin yatırımcıların daha güvenle yatırım yapmasında etkili olduğu konusuna katılıyorum. Ayrıca geçtiğimiz ay tüketici güven endekslerinin yükseldiğini ve beklenen üzerinde açıklanması da bu görüşü destekler nitelikte. Dolar/TL ise geçen hafta beklediğim gibi yurt dışındaki olumsuzluğun etkisiyle yükseldi fakat daha sonra olumlu şirket kârlılıkları ve ekonomik verilerin açıklanması sonucu 1.61’e kadar geriledi. Bütün bu gelişmelere rağmen piyasanın yükselişinin devam etmesi 5 Mayıs’ta ABD’de açıklanacak ve 19 büyük bankaya uygulanan stres testinin sonuçlarını bağlı olacak gibi gözüküyor. Bunun dışında haftanın sonlarında tüketici harcamaları ve işsizlik ile verileri dikkatle takip etmemiz gerekiyor.

Geçtiğimiz hafta önemli finans şirketleri bilânçolarının beklenenin üzerinde kâr açıklaması piyasaları rahatlattı. Bu firmalar dışında merakla beklenen ve kredi kartı şirketlerinden American Express’in beklenenin oldukça üzerinde kâr açıklaması ve ABD’nin üç büyük otomotiv şirketinden Ford’un ise piyasa beklentisinin oldukça altında zarar açıklaması hafta ortasında bocalayan borsaların tekrar yükselişe geçmesinde önemli rol oynadı. McDonald’s ve Microsoft gibi farklı sektörlerden büyük şirketlerin beklentileri bozmayan kârları da yatırımcıları sevindiren gelişmelerden biri oldu. Bununla beraber ABD’de ev fiyatlarının uzun zaman sonra üst üste iki ay artış göstermesi de sektörde kötü gidişin en azından durduğuna işaret eden önemli bir noktaydı. Ancak ABD haftalık işsizlik rakamlarının geçen haftanın üzerinde olması ve hükümetin bu ay itibariyle rekor seviyede işsizlik maaşı dağıtıyor olması yatırımcıların kafasında soru işareti bırakmaya devam ediyor. Ayrıca mevcut ev satışları verisinin beklenen seviyelerin altında açıklanması da ev fiyatlarının artmasına rağmen satışların düzgün bir artış göstermediğini gözler önüne seriyor. Bütün bu ekonomik verilere değindikten sonra kısaca bu verilerin nasıl incelendiğini de dikkat çekmek isterim. Büyüme rakamlarının üç ayda bir açıklandığı bir ortamda aylık ve hatta haftalık verilerin önemi oldukça artıyor. Veriler ekonomik durumun daha iyiye gidip gitmediği konusunda bize önemli ipuçları veriyor. Mesela tarım dışı istihdamın giderek daha düşük bir ivmeyle arttığını ve belirli bir seviyeden sonra düştüğünü düşünelim. Bu ekonomistler için en kötünün geride kaldığının bir işareti olabilir. Bununla beraber birçok ekonomik alanda açıklanan (sanayi üretimi, konut satışları, dayanıklı tüketim malları siparişleri vb.) verilerin de biraz evvel anlattığım hareketin bir benzerini yaptığı düşünüldüğünde ekonomide toparlanmanın başladığını veya çok yakında başlayabileceği varsayımında bulunulacaktır. Şu anda ABD’nin içinde bulunduğu durum yukarıda anlattığım duruma paralellik göstermektedir. Tüketici güven endeksleri ve reel ekonomi göstergeleri bu resesyonda açıklanan en kötü seviyelerin üzerinde seyretmektedir. Bankalar birkaç yıl sonra tekrar kâr yazmaya başlamıştır. Bu gelişmelere rağmen piyasalarda güven tam sağlanamamıştır çünkü birkaç haftalık ve 1-2 aylık veriyle dibin bulunduğu sonucuna varmak mümkün değildir. Ancak güvenin tam anlamıyla geri gelmeye başladığı noktada tüm dünyada hisse senedi endeksleri büyük bir yükseliş yaşayacaktır. Kısa süreli dönemi yorumlayan ve birbirine kıyaslayan verilerin önemi bu sebeple oldukça fazladır. Bu sebeple böyle kritik dönemlerde bu gelişmeleri takip etmek çok önemlidir. Bazı sonuçlar çıkarabilmek için yurt içi/dışı verileri ve gelişmeleri dikkate almamız gerekmektedir. Umarım yeni gelişmeler ışığında herkes için bol kazançlı bir hafta olur. İyi haftalar.