ANYADA BUENA

Eliz GATENYO Judeo-Espanyol
31 Aralık 2019 Salı

Ya estamos eskapando i este anyo kon bueno. Mirando atras a los diyas ke pasimos, veyo ke pasaron komo un ayre. Parese ke ayer tornimos de la kampanya, aunke ya pasaron tres mezes. i ansina pasa la vida, siguro. Miro a mis ijas ke ya se izieron madres. Kuando nasyeron? Kuando ampesaron a la eskola? Na ke ya tomaron los diplomes, ya se kazaron i bolaron de sus nidos. Los anyos pasan kon alegriyas o tristezas ke esto es la vida. Ke tengamos una anyada alegre i dulse kon sanedad. 

Oy vos kontare una leyenda del tiempo del reynado de Isabella la Katolika. En Espanya biviyan munchos Judios. Todos eran rikos i estudiados. En 1492 kito la reyna un dekreto ke arondjava a los judios de Espanya, kon la eksepsiyon de akeyos ke van a akseptar a konvertirsen al kristyanizmo. Unos salyeron del payis i los otros ke no keriyan deshar sus bienes i sus payises ande nasyeron, se konvirtyeron por la forma i se kedaron en la Espanya. Ma... malgrado ke eksteriormente biviyan komo los kristyanos, kedaron fideles a la relijyon de sus padres i engrandesyeron a sus ijos kon el kulto judio. A estos los yamavan: Los Maranos. Guay si los aferravan, ke estan biviendo komo Judios en sus kazas... Pishin los yevavan delantre del tribunal de la Enkizisyon, ke los kondanavan a la muerte. Munchos fueron kemados ensima los lenyos. Por esto biviyan siempre guadrados.

Akel tiempo en Toledo morava un riko ke se yamava Perez. Teniya vinyas alavadas ke davan uvas muy presyozas para vinos. Un vizino selozo kijo merkar estas vinyas. Perez no aksepto i el lo denunsyo a la engizisyon diziendo ke era kristiano falso. Peres tuvo haber de esto, arekojo un poko de su bien i se fuyo para Madrid. Kaminando i arogando al Dyo ke le ayude i ke lo salve, estava pasando por un bazar. Vido un ombre bien vistido kon su servidor detras i sestos de komanya. Remarko Peres ke en un sesto aviya lechuga pirishil i ravanos. Komo un relampago se akodro ke estas tres vedruras se meten en el Seder de Pesah. El ombre se suvio a su karosa, Peres salto i se eskondyo detras de la karosa. Kuando vinieron delantre una kaza komo palasyo salyo Perez de su lugar i rogo al senyor ke le keriya avlar unos dos biervizikos.

Perez ampeso a avlar: Sinyor! Le rogo de ayurdarme. Esto en grande perikolo. Vide ke merkates vedruras para amanyana la noche…. En lo ke el sinyor oyo estos biervos, se inyervo muncho i lo grito. Ken sos tu? Kualo keres de mi ? Yo so un buen kristiano… Perez le respondyo: Yo so un marano ke me eskondo de la Enkizisyon. El Sinyor avryo los brasos i le disho: Bienvinido ermano; te puedes kedar aki el kadar ke keres i te envito al seder de amanyana para fiestar Pesah enjuntos. 

Asta aki vos eskrivi la primera partida de esta leyenda. La sigunda partida vos va eskrivir a la semana ke viene, ke va ser al anyo muevo, si kere el Dyo.

 

 

 

 

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün