Moşe Levi Belman (1906-1964)

Naim GÜLERYÜZ Kavram
21 Kasım 2017 Salı

Yayınladığı La Boz gazetesi deneyimiyle bana gazeteciliği sevdiren, günümüz basın teknolojisinin hayalini bile kuramadığımız yıllarda Galata’da Sen Piyer Hanında “beraber sayfa bağladığımız”, Türk Yahudi Basını öncülerinden değerli gazeteci Moşe Levi Belman’ı vefatının 53. yılında rahmetle anmak isterim.

Viktoria Hursi ve David Levi’nin yedi çocuğunun en büyüğü olan Moşe, 1906 yılında İstanbul’da doğdu. Aile, 1934 tarihli Soyadı Kanunu ile soyadını Belman olarak tescil ettirdi. Moşe’nin çocukluğu hakkında, Alyans Okuluna devam ettiğinden başka bir veriye rastlayamadım. Bildiğim, edebiyata ve sanata âşık olan Moşe Belman’ın bir süre Fransa’da bulunduğu ve yazılarının La Revue Littéraire Juive ile Le Journal Français des Juifs’de yayınlandığıdır.

Fransa dönüşü İstanbul’da ticaretle uğraşan Belman, Ankaralı Öjeni Hanım ile evlendi ve biri kız diğeri erkek iki çocuk babası oldu.

Moşe Levi Belman, Fransızca tiyatro eserleri ve şiirlerin yanında, akıcı bir lisanla kaleme aldığı Yahudi-İspanyolcası dilinde mizahi fantezileri ile toplumda geniş beğeni alırdı. Musevi ananelerine bağlı muhafazakâr bir kişiliği olan Belman uzun bir süre La Vara gazetesinde yazdı. 1951 yılında R Alkaher ile birlikte La Trompeta, 1952’de tek başına La Boz ve 1957’de İzak Kohen ile birlikte El Tiempo gazetelerini yayınladı.

Birçok kuşağın yakinen tanıdığı değerli basın fotoğrafçımız Jak Belman’ın (Foto Belman) ağabeyi olan Moşe Levi Belman yakalandığı lösemiden kurtulamayarak

2 Kasım 1964 (27 Heşvan 5725) tarihinde, 58 yaşında aramızdan ayrıldı ve Hasköy Mezarlığında toprağa verildi.