Bebeklerde ve çocuklarda göz bozukluğu nasıl anlaşılır?

Sağlık
11 Ekim 2017 Çarşamba

Op. Dr. Betül Kaskan*

   Bebeğin görme duyusu geliştiğinde, iki gözden gelen görüntü beyinde çakışır ve beyinde derinlik, yani üç boyutlu görüş başlar. 18-24 ay dönemi çocuklarda rutin göz muayenesi şarttır. Bu dönemde gözdeki sorunları yakalama ve tedavi etme şansı yüksek olur.

B

ebeğin görme duyusu geliştiğinde, iki gözden gelen görüntü beyinde çakışır ve beyinde derinlik, yani üç boyutlu görüş başlar. Üç boyutlu görüş çok önemlidir; doğuştan katarakt, doğuştan tek gözde göz tansiyonu yüksekliği, iki gözde farklı düzeylerde görme kusuru (bir göz 0, bir göz +3 gibi) ve gözde belirgin kayma varsa üç boyutlu görüş tam olarak sağlanamaz. Doğuştan katarakt mevcutsa belirti verir ve gözde beyaz bir leke fark edilir. Doğuştan göz tansiyonu mevcutsa, etkilenen göz irileşir. Ne var ki, iki göz arasında +2’den fazla görme kusuru mevcutsa, çocukta bu durumun mevcut olduğunu algılamak mümkün olmayabilir. Bir göz bulanık, bir göz net görüyor ise, beyin bulanık olanı yok farz eder. Göz kaymalarında da bir karışma dönemi olur, aile fark etmez ama çocuk o sırada çift görüyordur. Konfüzyon=karmaşa döneminde beyin, kayan görüntüyü yok sayar ve bu durum göz tembelliğine neden olur.

18-24 ay dönemi çocuklarda rutin göz muayenesi şarttır. Bu dönemde bahsettiğimiz tüm bu sorunları yakalama ve tedaviye başlama şansı çok yüksek olur.

Üç yaşında da bu sorunları yakalarız ama ne var ki göz tembelliğinin tedavisi 7 yaşa kadardır. Beyin 7 yaşından sonra görmeyi öğrenemez. Bir göz tembel ise, gözlük ve tembelleşen gözü zorlamak için sağlam gözü kapama tedavisi ile tembelleşen gözü beyne hatırlatmamız gerekmektedir. 7 yaşından sonra beyin, görme ile ilgili bu tarz egzersizleri artık kabul etmediğinden, 7 yaşa kadar ne kadar uzun bir eğitim süremiz olursa o kadar başarı şansımız yükselmektedir. Tüm bu nedenlerle tüm çocukların 1,5 – 2 yaş arasında rutin göz muayenesinden geçmeleri şarttır.

Bebeklerde göz enfeksiyonları ve gözyaşı kanal tıkanıkları nasıl düzeltilir?

 Her tür göz enfeksiyonunda göz hekimi muayenesi gerekir. Bebek ya da çocuk hangi ayda olursa olsun, her iki gözde olan kızarıklık ve çapaklanma durumunda göz hekimi muayenesine götürülmelidir.

 Doğuştan gözyaşı kanalı tıkanıklığı demek olan dakriyosistit durumu bebeklerin yaklaşık olarak yüzde 8’inde gözlenir. Bu durumda, gözyaşını alıp genize akıtan kanal tıkalıdır. Gözyaşı, gözyaşı kesesinden yukarıya doğru geri akar ve iltihaplanma ve çapaklanmaya neden olur. Bu durumda antibiyotiklerle tedavi gerekir, ayrıca göze masaj uygulanmalıdır. Masaj, iki burun köküne emme basma tulumba şeklinde basınç uygulayıp bırakma şeklinde olmalıdır. Böylece gözyaşı kanalını tıkayan zar üzerinde basınç uygulanmış olur. Eğer tıkalı olan gözyaşı kanalı, bebek bir yaşına geldiğinde kendiliğinden açılmazsa, genel anestezi altında bir gümüş çubuk yardımıyla açılır. Bu işlem, beş dakika zamanımızı alan çok basit bir işlemdir.

*Göz Hastalıkları Uzmanı