Basit kuralları ile Pesah – Hamursuz Bayramı

Yahudiler, önümüzdeki günlerde en önemli bayramlarından biri olan Pesah Bayramı’nı kutlayacak. Yahudilerin kölelikten kurtuluşunu kutlayan bu bayramın birçok geleneği ve kuralı bulunur.

Kavram
4 Nisan 2017 Salı
  1. Pesah’ta Yahudiler Mısır’daki kölelikten kurtuluşu kutlar. Tora’ya göre bu bayram İbrani takviminde Nisan ayının 15’inde başlar.
  2. Pesah’tan önce başkaları için yardım yapılır. Maot Hitim – Buğday Parası denilen bu yardım Pesah için gereken yiyecekleri temin etmekte zorlanan kişiler için yapılır. Yardım her zaman ve özellikle her bayramdan önce daha da çok yapılır. Sebebi, başkalarının ihtiyaçlı olduğunu bilerek, bayram sevincinin yaşanamayacağıdır.
  3. Pesah öncesi evler iyice temizlenerek, hamets’ten (içinde mayalanmış tahıl barındıran yapılmış yiyecekler) arındırılır. Normal maya ile mayalanmış olmasa da un ve su karıştıktan sonra 18 dakika durduktan sonra doğrudan hamets olur. Tüm ekmek, bisküvi, hamur işi, viski, bira içkiler hamets’dir. Sadece taze sebze ve meyve, yumurta ve Pesah için özel olarak hazırlanmış anlamına gelen Kaşer le Pesah ürünler yenilir. Özellikle Pesah’tan önceki gece ev iyice temizlendikten sonra hiçbir hamets’in gözden kaçırılmaması için kontrol edilir. Bu kontrolde, hamets düşmüş olabilecek koltuk köşeleri, çekmeceler hatta cepler bile aranır. Pesah boyunca hamets yemek, hatta hamets sahibi olmak bile yasaktır.
  4. Hamets yasağı nedeniyle Pesah öncesi tüm hamets yenir, başkalarına verilir, yok edilir, yakılır veya satılır.
  5. Pesah Bayramı’nın ilk iki gecesi seder yapılır. (İsrail’de bir gece, İsrail dışında iki gece.)Seder, düzen anlamına gelir. Seder’de, aile bir araya toplanır, Pesah hikâyesi okunur, dört kadeh şarap içilir, matsa, marul gibi sembolik yiyecekler yenir. Bu yiyecekler:

a.)    Matsa: Hem köleliği hem de özgürlüğü temsil eder. Atalarımızın Mısır’da ağır işlerde çalıştırıldıkları zaman kendilerine hamurun mayalanması için bile zaman tanınmazdı. Bu yüzden ekmekler mayalanmamış halde pişirilirdi. Mısır’dan çıkış da çok hızlı olduğundan hamurun mayalanmasına vakit olmamıştı. Bu yüzde Hamursuz – matsa, hem köleliği hem de özgürlüğü temsil eder.

b.)Maror – Acı otlar: Geçmişte Atalarımızın yaşadığı acı olayları temsil eder.

c.) Karpas – Kereviz yaprağı: Seder’in başında, Atalarımızın ağlayışlarını  hatırlamak için gözyaşlarını simgeleyen sirkeye batırılarak yenir.

d.)Haroset: Siyah kuru üzüm veya elma, hurma, tarçın karışımı ile hazırlanan bir tatlı bir karışımdır. Görüntü olarak çamura benzer ve kölelik yıllarında çamur içinde çalışmak zorunda kalan Yahudileri  ve yaptıkları inşaat harcını hatırlatır.

e.)Zeroa – Yanmış kuzu kolu: Kudüs’teki eski tapınak Bet-Amikdaş’da yapılan eski kurbanların anısına yapılır.