BAMİDBAR: Seferi mi dediniz?

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
8 Haziran 2016 Çarşamba

Bamidbar kitabı atalarımızın çöldeki yaşamlarını konu alan bir kitaptır. Bu kitapta genellikle isyanlar, buna karşılık verilen cezalar, savaşlar, diğer toplumlarla olan ilişkiler yazılıdır. Bu kitabı okuyan kişi çöldeki yaşam ve onun zorlukları hakkında bilgi sahibi olduğu gibi ne yapılması gerektiğini ve ne yapılmaması gerektiğini öğrenebilir. Bazı seküler araştırmacılar için “okunmasa da olur” denilen bu kitap birçok temel esasın öğrenilebileceği bir kaynaktır.

Bamidbar kitabının aynı adı taşıyan ilk peraşası çöldeki yaşam hakkında genel bilgi veren bir peraşadır. Bu bilgide atalarımızın çöldeki sayımları, nerede ve nasıl konakladıkları anlatılmaktadır. Mısır çıkışında kölelikten kaçan üç milyon kişinin nasıl düzenli bir toplum haline geldiğini bu peraşada anlamak mümkündür. Düzensiz bir topluluktan düzenli bir toplum olma adımlarının nasıl atıldığını burada anlamak mümkündür.

Peraşamızda yazılı olan “kaaşer yahanu ken yisau – nasıl kamp kurdularsa o şekilde seyahat ettiler” cümlesi araştırmacılar tarafından incelendiğinde günümüz için oldukça uygun bir ders çıkarmak mümkün olmuştur.

Evimizde yaşarken bir takım kurallarımız vardır. Belli saatlerde yemek, belli rutin işleri yapmak gibi. Birçoğumuzun evinde Yahudilik anlamında da kurallar mevcuttur. Dualara iştirak etmek, Kaşer olmayan yiyeceklerden kaçınmak, Şabat ve bayramları olması gerektiği gibi kutlamak gibi. Evimizde yaşadığımız sürece bu kurallara uymak mümkün olsa da popüler bir terim olarak ‘seferi’ olduğumuzda bu kurallar nedense pek işlememeye başlamaktadır. Tatil psikolojisine girdiğimiz zaman evimizdeki düzenli yaşam kurallarından feragat ettiğimiz gibi Yahudi yaşam tarzından da feragat etmeye başladığımız anlar olmaktadır. Dualar yapılmamakta, Kaşer kurallarına verilen önem azalmakta, Şabat ve bayramlar geçiştirilmeye çalışılmaktadır. Buna gerekçe olarak gösterilen ‘seferi’ veya ‘tatil psikolojisi’ diğer kurallar için geçerli olsa da Yahudi yaşam tarzının böyle hafifletici sebepleri bulunmamaktadır. Nerede, nasıl ve hangi şartlar altında olursak olalım Yahudi yaşam tarzından feragat etmek hayati bir hata olarak algılanmalıdır. Çünkü bu gün bazı şartlar altındaki feragat adımları ileride her şartta feragat edilebileceği algısını doğurabilecektir.

Okuduğumuz peraşadaki pasuk son derece açıktır. “Kaaşer yahanu ken yisau – nasıl kamp kuruyorlarsa o şekilde seyahat etmeliler.” Yahudi yaşam tarzımızı nasıl normal şartlar altında korumaya çalışıyorsak bunu her zaman yapmak önceliğimiz olmalıdır. Bu öncelik çocuklarımızın da buna göre yetişmelerine olanak sağlayacaktır.