‘Uluslararası Dürüstler’e müze açılıyor

Fransa’nın Chambon-sur-Lignon adlı kenti İkinci Dünya Savaşı süresince Yahudileri ölümden kurtardıkları için Uluslararası Dürüst payesi ile onurlandırılmış 35 sakini için bir müze açıyor

Nelly BAROKAS Kültür
5 Haziran 2013 Çarşamba

Chambon-sur-Lignon adlı Fransız kenti yaşayanlarından birçoğu Holokost döneminde binlerce Yahudinin yaşamını kurtarmıştı. Bu cesur insanların adlarını yaşatmak üzere Lyon kentine 70 km mesafede bulunan Chambon-sur-Lignon kentinde kurulan müzenin açılışı 5 Haziran günü gerçekleşiyor.

Kudüs’teki Yad Vaşem Holokost Araştırma Merkezi, Chambon-sur-Lignon kentinden 35 kişinin Nazi yanlısı Vichy hükümeti döneminde yaklaşık 5 bin Yahudinin yaşamını kurtardıklarını onayladı. Yeni kurulan müzede bu 35 kişinin hayat kurtarma öyküleri belge ve fotoğraflarla sergileniyor.

Savaş yıllarında Yahudi kurtarma operasyonunun başını kentin rahibi Andre Trocme ile eşi Magda çekmekteydi. Trocme çiftinin yanısıra Chambon-sur-Lignon kentinden 33 kişi kendi yaşamlarını tehlikeye atarak Yahudileri kurtardıkları için Uluslararası Dürüst payesi ile onurlandırıldılar.

Trocme çifti koruma altına aldığı bazı Yahudileri kilisede gizlerken, bazılarını da tarafsız İsviçre’ye kaçırmaya çalıştı. Yad Vaşem’den verilen bilgilere göre Vichy hükümet yetkilileri Andre  Trocme’nin girişimlerinden haberdar oldu ve bunu durdurması için kendisinden teminat istendi. Trocme’nin onlara yanıtı; “Onlar bizlerden korunmaları için yardım istemeye geldiler.  Ben onları yönetmekle yükümlü bir çobanım. Bir çoban sürüsünü hiçbir zaman yüzüstü bırakmaz. Ben Yahudi olup olmamaları ilgilendirmez. Ben onların insane olduğunu biliyorum” oldu.

Andre Trocme bir süre tutuklandıktan sonra serbest bırakıldı. Andre’nin kuzeni Daniel Trocme Buchenwald temerküz kampında öldürüldü. Daniel, Chambon-sur-Lignon kenti çocuk yuvasının müdürü olduğu için bu sıfatını kullanarak Yahudi çocukları kurtarmak amacı ile Buchenwald’a gitmişti.