Cesur bir Avusturyalı: EDELTRUD POSİLES

Hitler’in Avusturya’sında Yahudi gizlemenin ölümle cezalandırılmasına karşın, üç Yahudi kardeşi gizleyen ve bugün 94 yaşında olan Edeltrud Posiles; “onları gizlerken hiç tereddüt etmedim” demekte.

Nelly BAROKAS Kültür
15 Haziran 2011 Çarşamba

1942 yılının Hitler Avusturya’sında bir gece geç vakit Edeltrud Bechler’in kapısını çalan beklenmedik konuklar vardı. Edeltrud, Gestapo’yu karşısında bulmayı beklerken, kapıyı açtığında Yahudi nişanlısı ile iki erkek kardeşinin heyecan içinde dikildiklerini gördü.

Avusturya’nın 1938’de Naziler tarafından işgalinin ardından üç kardeş Prag’a kaçmışlardı. Ancak Prag’ın Nazilerin eline geçtiği 1942’de diğer Yahudilerle birlikte üç kardeşin temerküz kampına gönderilmek üzere hazırlık yapmaları gerekiyordu. Üç kardeş intihar edeceklerine dair bir mektubu kaleme aldılar, öldükleri izlenimini yaratmak istiyorlardı. Ardından hiçbir Yahudi’nin o dönemde cesaret edemeyeceği bir şey yaptılar; bindikleri trende Nazizm’in merkezine Viyana’ya doğru yol aldılar.

O gece Edeltrud Bechler, (şimdi Edeltrud Posiles) onları gizleyerek koruma kararını almakla çok tehlikeli bir oyuna girişmiş oldu. Bu tehlikeli süreçte zaman zaman çok heyecanlı anlar yaşandı; bir kez üç kardeş yakalanmamak için balkondan atlamak zorunda kaldılar, bir başka kez Edeltrud’un gelecekte eşi olacak Walter, Gestapo bir kahveye baskın yapınca garson kılığına girdi. Gizlendikleri evi terk etmeleri ne kadar da tehlikeli olsa da Posiles kardeşler zaman zaman tehlikeyi göze aldılar. Bu gibi durumlarda Edeltrud evlerinin karşısındaki parkta elinde bir el çantası ile bekliyor, kardeşlere işaret veriyordu. Çantayı sol elinde tutarsa ‘gelin’, sağ elinde tutarsa ‘tehlike var gelmeyin’ demekti.

Savaş dönemindeki kıtlıkta üç erkeği doyurmak pek de kolay değildi, edindikleri sahte yemek karneleri sayesinde bu sorunu çözdüler.

Walter Posiles ile kardeşi Ludwig hayatta kalmayı başardılar, oysa en büyük kardeş Hans, Nazilerden kaçmayı başardıysa da savaşın son günlerinde kentin Sovyetler tarafından bombalanması sırasında yaşamını yitirdi.

İkinci Dünya Savaşı’nda Yahudileri gizlemenin cezası ölümdü. Oysa bugün 94 yaşında olan Edeltrud, “kardeşleri gizlerken hiçbir tereddüdüm olmadı” demekte.

Holokost’ta Yahudi kurtaran 88 Avusturyalının hayatta olan son temsilcisi olan Edeltrud’un Walter ile evliliği boşanma ile sonuçlanmış olsa da, “bugün olsa onları yine gizlerdim” demekte. Edeltrud’un adı, Viyana’nın oldukça merkezi bir caddesinde Yahudi hayatı kurtarmış diğer 87 Avusturyalının adlarının yanına yazıldı. Adı ayrıca Kudüs’te Uluslararası Dürüstler bahçesindeki Onur Duvarı’nda yer alacak.

Avusturyalıların çoğunluğu Hitler’i bağrına basıp ideolojisini benimserken, küçük bir kesim ona sıcak bakmıyordu. Edeltrud’un bazı dostları onun sırrını biliyor ve suskunluklarını koruyorlardı.

Savaş yıllarından söz ederken Edeltrud Posiles, “Benim vicdanım rahat. Ama herkes maalesef bunu söyleyemiyor” demekte.