La konsensya profesyonal

Coya DELEVİ Judeo-Espanyol
11 Kasım 2009 Çarşamba

Antes poko tyempo, eskrivi un artikolo sovre “Dos Kavzos Semejantes”, tratando de una manseva i un mansevo, en bushkidad de empyego. Sin formasyon profesyonal, ni alguna espesyalizasyon, naturalmente teniyan difikultad para topar  echo. Solamente, los mansevos, no podiyan konsevir, entender i achetar este estado. Porke, eyos estavan pretendyendo ke pueden azer “lo ke kere ke seya! No importa kualo!” Aki, no penso repetar el artikolo. Tambien eskrivi sovre la kriza ekonomika tenyendo una influensa negativa sovre los konjes de los empyegados. Remarki ke de una manera, estos dos artikolos i el ke vash a meldar s’estan enkontrando en un mizmo punto.

         En estos diyas, tuve en kaza lavorantes. Fui testigo de syertos de sus komportos. No tengo entisyon  de malsinarlos o alavarlos. Solamente, komo lo ago kaji syempre, syertas kozas me izyeron pensar, i dechidi de analizar de una manera objektiva, la kestyon o, komo ke diga?  la nosyon “konsensya profesyonal”. Oy vamos avlar un poko de esta nosyon, ke es absolutamente nesesarya en todo modo de lavoro. Asigun mi, es una forma, un sinyo de respekto enverso la profesyon i tambien la persona eya propya. 

La djente estan en una gerra kontinual kontra las difikultades de la vida. Espesyalmente en esta perioda de kriza ekonomika ke estamos traversando. En ovligo, para pueder arremedyarsen, de vez en kuando, se estan olvidando el dover de kumplir sus profesyones kon atansyon. Aki, no kero emplear un byervo pezgado. Munchas personas estan vyendo solo el profito materyal, la renta ke les puede prokurar sus karyeras o lavoros. Esto es muy normal, i en un senso sus derecho, esto d’akordo. Ma tambien, no devemos olvidar la misyon ke tyene kada profesyon. Ke se trate de un artisto, artizano o doktor, toda profesyon  komporta una misyon. La persona tenyendo un ideal, deve esforsarse a realizarlo lo mijor posivle. Aki no kero anchearme sovre kavzos partikulares. Kreo ke el lektor ya tyene su idea i su komentaryo, komo yo tengo mi propya opinyon sovre el sujeto.…

Esto admetyendo ke las kondisyones aktualas de vida, pueden eksplikar en una mezura syertos komportos. Por egzempyo, perkurar a eskapar lo mas presto posivle un lavoro, para pueder ganar mas muncho, se puede achetar. Ma, ke se aga manko o malo, no!!. Estamos bivyendo una epoka difisil, es verdad. El pan esta en la boka del leon, i munchos mansevos sin echo. Los ke toparon un lavoro, deven konsiderarsen mazalozos. Deven tambien apresyar esta shans i bien emplearla.

Analizaremos un poko, otros  aspektos, empesando kon preguntas. Un lavorante, un empyegado deve o no limitarse a azer estriktamente lo ke se le demanda? O puede, a la okazyon, mostrar un poko de kreatividad, de inisyativa? Asigun mi depende… Si el patron remarko ke tyene enfrente, un elemento kreativo, le puede deshar la inisyativa. Mas i mas si se izo una opinyon pozitiva sovre su empyegado. El djesto del patron es un sinyo de estima. Si un kolego, izo una falta, se deve o no, sinyalarse al patron? Asigun mi, esto depende de los kavzos. Yo penso ke el lavorante ke remarko una falta chika de su kolego, en primero deve provar de ayudar, de remedyar. Lo deve azer sin avertir los superyores. Siguro al menester, en un kavzo importante, es muy natural de informar los dirijentes.

Yo kreo ke uno ke eskojyo su profesyon, del momento ke tomo la responsabilidad, es konsiente ke el lavoro deve ser kumplido konsiansyozamente, komo se deve. Porke todas las karyeras o profesyones egzijan la “Konsensya profesyonal”.