Bereşit

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
14 Ekim 2009 Çarşamba

Bereşit kitabının başlangıcında yer alan Raşi’nin bir açıklamasını takip ederek Tora’nın asıl amacının mitsvaların Bene Yisrael’e verilmesi olduğuna ulaşmak mümkündür. Ancak durum böyle ise Bereşit kitabının neden var olduğunu anlamak güç olacaktır. Tora bu açıklamaya göre İsraeloğulları’na verilen ilk mitsva olan “ahodeş aze lahem roş hodaşim – bu ay sizin için aylar içinde ilk ay olacaktır” ifadesi ile başlamalıdır.

Dr. Twersky Humaş ile ilgili açıklamalarının bulunduğu kitabına yazdığı önsözde Vayikra Raba 13/3’den bir alıntıya yer verir. “Her ne kadar bazı mitsvaların anlamını anlamakta zorlansak da bazılarını hiç anlamasak da Tora bizlerin karakterini olumlu yönde şekillendirmek için verilmiştir.” Sadece bu kadar da değil. Mitsvalar kazandırdıkları ile olumsuzlukların giderilmesine yardımcı olurlar. Gimara Makkot 23B’de hepimizin bildiği bir cümle vardır. Tanrı İsrael’e zehut kazandırmak için sayısız mitsva vermiştir. Rabbi Hayim Vital Şaare Keduşa adlı eserinde bir kişinin sahip olduğu olumsuzluklarla sürekli savaşması için ase ve lo taase mitsvaları elinden geldiğince uygulaması ile daha kolay bir hal alacağını bizlere öğretir.

Aynı zamanda iyi bir insan olmanın en önemli yollarından birisini yani büyük insanların yaşamlarını öğrenmek için Bereşit kitabı vazgeçilmezdir. Olumlu ve olumsuz yönleri ile son derece açık  bir şekilde verilen atalarımızın yaşamları bizim için örnek teşkil etmektedirler.

Birçok insan hayatında önceliği maddi konulara verir. Ailenin iyi ve sağlıklı olması iyi bir işi olması geçiminin yerinde olması gibi. Bu konular Tora yolunu izleyen kişiler için de olmazsa olmazlar arasında yer alır. Aradaki en önemli fark Tora yolunu izleyen kişilerin aynı zamanda varoluş nedenlerini düşünmeye çalışmalarıdır. Bu yolda ilerleyen kişiler karşımıza çıkan olumsuzlukları aşmada daha büyük bir sabır ve gayret içinde olurlar. Moşe Rabenu Berahot 7/A’da anlatıldığı gibi “neden dürüst insanların sıkıntı içinde olduklarını Tanrı’ya sorar. Tanrı da bunun nedeninin anlaşılmaktan uzak olduğunu kendisine bildirir.” Bunların bilincinde olan kişi iman gücü ile olumsuzluklara katlanır ve daha rahat baş edebilir.

Kâinatın ve canlıların nasıl yaratıldığı bilim adamlarını uzun zamandır meşgul etmiş ve meşgul etmeye devam edecektir. İster Aristo’nun “abiyogenez” teorisi olsun ister Darwin’in “evrim” teorisi olsun veya “biyogenez teorileri, zaman içinde geçerliliklerini yitirmiş veya yitirecektir. Bilim zaten teoriler üretir. Teoriler kanıtlanırsa gerçek olur. Kanıtlanamazsa yok olur gider.   

Tora, kâinat ve canlıların nasıl yaratıldığı ile fazla ilgilenmez. Önemli olan kâinatın ve her şeyin Şem yitbarah tarafından yaratıldığının bilinmesidir. Yeşayau’da yer alan “mi bara elle – bunları kim yarattı” sorusunun cevabı Kabala’nın temel kitabı Zohar’a göre sorunun içinde yer almaktadır. Elle sözcüğünün “alef – lamed – he” harflerinin  yanına “mi – kim” sözcüğünün harflerini “yud ve mem “ieklinde koyup okursak cümle “bara E.loim” şeklinde şekillenir.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi asıl amaç Tora’yı okumak, anlamak, davranışlarımızı ve imanımızı geliştirmek olmalıdır. Buna da ancak mitsvaları öğrenerek ve uygulayarak ulaşabiliriz. Bu haftaki aftaranın sonunda Yeşayau peygamberin dediği gibi yagdil Tora veyadir – Tora’yı büyüt ve güçlendir.”