Dr. Farsakoğlu ve Adalar üzerine...

Tarihçi Avraam Galante’ye göre, 1846 yılında dört adanın en büyüğü olan ‘Prenkipo’ (Büyükada)  ile İstanbul arasında 15 günde bir sefer yapan bir vapur bulunmaktaydı. Bu küçük vapurun varlığı bazı Yahudilerde yazı adada geçirme düşüncesini uyandırdı.

Birkaç yıl sonra bu vapurun seferleri günlüğe dönüşünce yazlarını Büyükada’da geçiren Yahudilerin sayısı birden arttı. 1940 yılında 300 ailenin yazlarını Büyükada’da geçirdiği bilinmektedir. (O dönem adaların toplam nüfusu 1816 idi.)

Yandan çarklı vapurları pek hayal meyal hatırlarım. Ama köprünün altından kalkan Paşabahçe, Fenerbahçe ekspres seferlerini anımsamamak mümkün mü? İşten dönen aile reislerinin anne ve çocukları tarafından en cicili kıyafetleri içinde iskelede karşılanması ise sanıyorum daha eski tarihlerdeydi…

Günümüzde kışın adalarda 14.072 olan genel nüfusun yaz aylarında yazlıkçılar ile 100 bine ulaştığı öngörüldüğünde artık adalarda belirgin bir Yahudi varlığından söz etmek mümkün değil. Son on yılda belediye başkanları ile ‘yaz öncesi’ bir söyleşi gerçekleştirmeyi, sorunları, beklentileri, yeni projeleri aktarmayı görev edindim. O yıllarda genç bir hukukçu olan Can Esen beni evinde karşılamış, Coşkun Özden ile Yıldırımspor Kulubü’nde buluşmuştuk.

 İkinci dönem başkanlığa seçileceği günlerin arifesindeydi, yıl 2002. Söyleşi bittiğinde Coşkun Özden’e ‘off the record’“Başkanım ANAP yerine AK Parti’den adaylığınızı koyarsanız seçilme şansınız artmaz mı?” diye sorduğumda “ben kesinkes ilkelerimden ödün vermem” yanıtını verdi. Coşkun Özden ANAP’dan seçildi ama seçilir seçilmez de AK Parti’ye transfer oldu. Her halde düşüncesi adalılara daha iyi hizmet götürebilmekti. Ayrıca değişime ayak uydurmanın kınanacak bir tarafı olduğunu da sanmıyorum.

Coşkun Özden başkanlığı sürecinde her zaman Türk Yahudi vatandaşlarına yakınlık gösterdi, desteğini esirgemedi, hatta Cemaat Başkanı Silvyo Ovadya ve müşavirlerden Yaşar Bildirici ile bir İsrail seyahatine de katıldı.

Yeni Başkan Dr. Mustafa Farsakoğlu’nu Adalar Kaymakamlığı görevini yaptığı yıllardan tanıyorum. Bu kez onunla söyleşiyi yapacak olan ben değil, eşim Nelly Barokas’dı. Kendisi ile Belediye Binası’nda buluşacaktık.

Tarihi bir yalı olan -denizin doldurulmadığı yıllardan söz ediyoruz- Plaj Otel yandıktan sonra o mekân küçük ve işlevsiz bir parka dönüştürüldü, yanına ise Büyükada’nın dokusuna ‘al bir darbe de benden’ dercesine bir beton abidesi görünümündeki blok bir yapı, Belediye Binası oturtuldu. İşte o yapıda yeni belediye başkanımızı beklerken Genel Koordinatör Kadir Pehlivan Bey bizleri odasında ağırladı. Sohbetimiz sırasında hukukçu ve 68 kuşağından olduğunu öğrendiğim Kadir Bey belediyedeki bu üst düzey yönetici konumuna karşın ‘gönüllüler’ ordusunda yer alıyor, hiçbir karşılık beklemeksizin emeklilik döneminde bile bazı yanlışların düzeltilmesine katkıda bulunarak onurlu bir duruş sergilemeyi amaçlıyor.

Adaların yeni Belediye Başkanı Dr. Mustafa Farsakoğlu’nun göreve başlamasından bu yana iki ay kadar kısa bir süre geçti. Çağdaş, demokrasi ve insan haklarına her yönü ile inanmış azimli kişiliği insanı etkiliyor, güven hissi veriyor. Adaların çok kültürlü yapısının sürdürülmesinden yana olan Farsakoğlu şöyle diyor: “Adaların farklı inançlara sahip bir kültürel dokusu var.(…) Bir Vanlı burada bir sinagogun varlığını kabulleniyor veya bir kiliseye girip orada bir cenaze törenine katılabiliyor”.

Farsakoğlu’na göre, Adalarımızın tarihi dokusuna ve çevre değerlerine sahip çıkmak için halkın katkısı büyük önem taşıyor. Belediye başkanının Marmara’nın incisi Adalara gönül vermiş sakinlerinden beklediği asgari destek; ‘kayıtların Adalara taşınması’. Böylece gazetemizin 7. sayfasında yer alan söyleşide belediye başkanının altını önemle çizip açıkladığı üzere 14.072 olarak görünen nüfusun 60 binlere taşınması ve gelir bütçesinden aktarılacak payın artırılması mümkün olabilecek.

Huzur ve sağlıklı bir yaz dileğiyle...