Önyargıları yıkmak, farklılıklara saygı duymak

Sanatçı Ody Saban ile, Fransa’da fakir mahallerde yaşayan çoğunluğu göçmen gençlere yönelik, “diğerinin kültürü”ne ortak edecek atölye çalışmaları yapan “Mémoire de l’Avenir” adlı kuruluşun Paris’te düzenlediği sergi hakkında konuştuk

Nelly BAROKAS Kültür
18 Haziran 2008 Çarşamba

Fransa’da “Mémoire de l’Avenir” (Geleceğin Hafızası) adlı bir kuruluşun girişimi ile düzenlenen “Etre Né Nu” ( Çıplak Doğmuş Olmak) adlı sergi İsrailli, Filistinli, Alman ve Fransız sanatçıların resim, heykel, fotoğraf, enstalasyon ve tekstil alanlarındaki eserlerini bir araya getiriyor.

“Mémoire de l’Avenir” Fransa’da fakir mahallerde yaşayan çoğunluğu göçmen gençlere yönelik “diğerinin kültürü”ne ortak edecek atölye çalışmaları düzenlemek amacıyla İsrailli Margalit Berriet tarafından 2003 yılında kuruldu. Hedef, siyasi, ekonomik veya dini kaygılar gütmeksizin önyargıları yıkmak, farklılara saygı duymak… Farklı kültürlerde belirlenecek bir tema veya bir simge kullanarak sanat aracılığı ile ortak noktalar bulmak… Eksikliği doldurmak…

6-28 Haziran tarihleri arasında Paris’in Cité İnternational des Arts adlı dört katlı sanat merkezinde açılan “Etre Né Nu” sergisinde İsrail ile Filistin’de yürütülen projelere de yer veriliyor.

“Öteki kimdir?”

İsrail’in farklı yerlerinde kurulan atölyelerde ortaya çıkan eserler bu ülke toplumunun geniş bir yelpazesini yansıtmakta; Tel-Aviv’li dindar kadınlar, Dürzi kadınlar, Daliat Al Carmel ve Oum Al Fahem’den Müslüman ve Hıristiyan kadınlar, Julis bölgesinden Dürzi gençler, Ranana ve Tira’dan öğrenci grupları.

Marjinal görüşler taşıyan veya çatışmaların içinde yer alan kişilere hitap eden bu atölyeler, kültürlerarası birliği ortaya çıkarmayı ve tüm insanlığa seslenen ortak kültürel değerleri simgeler yoluyla benimsetmeyi amaçlamaktadır.

“Ben kimim?” ve “Öteki kimdir?” soruları etrafında, yine sanat aracılığı ile farklı gruplar arasında ortak bir düşünce, bir payda geliştirmek, bir diyalog sağlamak hedeflenmekte. Paris’teki sergi bu atölyelere katılanlar arasında bir buluşma ortamı yaratıyor.

 

Dr. Eli Fischer’in barış koleksiyonu

İsrail’in ünlü tıbbi-kozmetik ürünler firmasının sahibi Dr. Eli Fischer’in, İsrail-Mısır/ İsrail-Ürdün barışına ilişkin uluslararası sanatçıların yapıtlarını içeren özel koleksiyonunda “Barış için bir zarf” başlığı altında yer alan eserler “Etre Né Nu” sergisine renk katıyor.

Sergide Fransa, Almanya, İsrail, Filistin’den uluslararasında ünlü sanatçıların eserleri de yer alıyor. Bu sergiye eserleri ile katılan ve bugünlerde Türkiye’de bulunan sanatçı Ody Saban, Dr. Eli Fischer’in Paris’teki diğer bir girişimi konusunda bilgi verdi. Saban, Dr. Eli Fischer’in “Barış için bir zarf” koleksiyonunun mayıs ayında,  dar gelirlilerin, siyahi göçmenlerin yaşadığı, esrar ve fuhuş ticareti ile tanınan, suç oranının yüksek olduğu Barbes mahallesindeki Goutte d’Or sokağının bir galerisinde sergilendiğini anlattı.

Son yıllarda bu bölgenin çehresini değiştirmek için yeni binalar inşa ediliyor, genç stilistler dükkanlar açıyor, hatta bir tiyatro kuruluyor.

Dr. Fischer’in barış koleksiyonu sayesinde başıbozukluğun kol gezdiği Barbes mahallesinde ilk kez bir sergi gezme fırsatı yaratıldığını, Arap belediye başkanları, İsrailli ve Arap sanatçıların açılışa katıldıklarını anlattı. Bu sergi kapsamında, Arapça ve İbranice canlı müzik konserleri verildiğini, bu lisanlarda düzenlenen konferansların Fransızcaya tercüme edildiğini aktardı.

Ody Saban, bu mahallenin sakinleri olan siyahi Müslümanların bir sanatsal etkinlik ortamında Yahudi, Filistinli ve İsraillilerle aynı çatı altında bulunabildiklerini aktardı. Sanatsal eğitimin, ırkçılığa karşı mücadelede, görüş farklılıkları olan toplumları ortak bir noktada birleştirmekte en yararlı yöntemlerden biri olduğunun altını çizdi.