Yahudi Dünyasından

Nelly BAROKAS Kültür
6 Şubat 2008 Çarşamba

Peres: “Antisemitizmle Facebook’ta mücadele edin”

Gençlerle bir araya gelen İsrail’in 84 yaşındaki Devlet Başkanı Şimon Peres gençlere antisemitizm ile mücadelede Facebook’u kullanmalarını istedi

İsrail’deki Yad Vaşem Holokost Müzesi, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu, dünyanın altmış ülkesinden gelen gençlere ev sahipliği yaptı. Rehberler eşliğinde müzeyi gezen gençler Holokost konusunda bir eğitim seminerine katıldılar. Bu gençler Holokost inkarcılığına karşı birer elçi sıfatıyla çevrelerini bu konuda eğitme kararı aldılar.

Gençlerle bir araya gelen İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres, “Antisemitizm herkesin rahatsızlığı… Azınlıklara karşı tavır, ayrımcılık, ırkçılık ve şiddet dünyanın birçok ülkesinde var. Sizler Holokost’un anısını, yaşanmış dehşetin unutulmaması ve bir daha tekrarlanmaması gerektiğini arkadaşlarınıza öğretme ayrıcalığına sahipsiniz” dedi.

Gençlerden birinin, antisemitizmle mücadeleyi nasıl yapmaları gerektiğine yönelik sorusu üzerine Şimon Peres’in; “Burada Facebook hakkında bilgisi olan var mı?” sorusuna tüm gençler el kaldırdı.

Peres; “Antisemitizmle mücadelenizde Facebook gibi sosyal nitelikli network’leri kullanabilirsiniz” önerisinde bulundu.

Devlet Başkanının sözcüsü Ayelet Frisch, Peres’in geçtiğimiz günlerde Davos’ta gerçekleşen Dünya Ekonomik Forumu’nda Facebook’un yaratıcısı Mark Zuckerberg ile tanışıp konuştuğunu, ayrıca Facebook’ta sayfası olmayan Peres’in yakında kendine bir sayfa açmayı düşündüğünü söyledi.

İngiliz Schindler, Nobel’e aday

Çekoslovakyalı yüzlerce Yahudi çocuğu Nazilerin ölüm kamplarından kurtaran bir İngiliz, 2008 Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterildi

İngiltere eski Başbakanı Tony Blair tarafından “İngiliz Oscar Schindler”i olarak tanımlanan Nicholas Winton, borsacı olduğu gençlik yıllarında kendilerine İngiltere’de kalacak ev bulmak koşulu ile ölüm tehlikesi ile karşı karşıya olan Yahudi çocukları kurtarmak için yetkililere baskı yapmıştı. Nicholas Winton’un çabaları ile 669 çocuğun çoğunluğu İngiltere’ye, bir kısmı da İsveç’e kaçırılarak onları evlat edinen ailelere verildi. Winton bu insani başarısını yarım yüzyıl açığa çıkarmadı. Nicholas Winton’un bu kurtarma operasyonunda oynadığı merkezi rolün kanıtı, 1980’lerin sonlarında eşinin evlerinin tavan arasında bu olayı belgeleyen bir albüm bulması ile ortaya çıktı.

2007 yılının Ekim ayında 98 yaşındaki Winton, çocukların yaşamını kurtardığı için Çek Cumhuriyeti Savunma Bakanı Vlasta Parkanova tarafından Liyakat Madalyası ile onurlandırıldı. Düzenlenen onurlandırma töreninde Dışişleri Bakanı Karel Schwarzenberg, Çek Cumhuriyeti diplomasisinin okul öğrencilerinin Winton’un Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterilmesi için topladığı 32.000 imzayı ilgili makamlara gönderme kararı aldığını söyledi.

Kutsal mezarlık onarım bekliyor

İsrailli birçok milletvekilinin imzaladığı dilekçede Olmert’ten Filistinlilerle yapılan görüşmeler sırasında Yosef’in mezarının onarılacağı garantisinin alınmasını istendi

Batı Şeria’da Nablus yakınında yer alan Yosef’in mezarı, İsrail ordusunun bölgeden çekilmesinden sonra yağmaya maruz kalmıştı. Dilekçeyi imzalayanlar arasında Likud Partisi Başkanı Binyamin Netanyahu, Şas Partisi Lideri Elie Yişay ve bu partinin dokuz milletvekili, ayrıca Kadima ve İsrael Beytenu partilerinden milletvekilleri var.

“Mezartaşı tümüyle parçalanmış durumda, bu nedenle mekanın kutsallığına saygı gösterilmemiş oluyor” ifadesinin yer aldığı dilekçenin hazırlanmasına önayak olan dindar grup, kutsal mekanların ibadet etmek isteyen Yahudilere Filistinlilerin denetiminde açılmasını istiyor.

Bu dindar grubun bir üyesi olan Natan Scheider, Tsahal’in güvenlik sağlamak amacıyla bölgeye girdiği 2002’ye dek Yosef’in mezarının Filistin polisi tarafından korunduğunu, polis görevlilerinin terk etmesi ile mekanın talan edildiğini söyledi.

Etiyopyalıların bayramı resmi tatil olacak...

Uri Ariel adlı milletvekilinin sunduğu Etiyopya Yahudilerinin tinsel festivali Sigd’in, İsrail’de resmi bayram olarak kabul edilmesi yönündeki önerisi Knesset’in onayını bekliyor

Şas, Meretz, İşçi ve Likud partileri tarafından destek gören öneride Başbakan’a bu bayramın her yıl Kudüs’te kutlanması, Eğitim Bakanlığı’na da bu festivalin eğitim programına alınması çağrısında bulunuluyor. Ayrıca bu festival gününün Etiyopyalılar için resmi tatil günü olması istendi.

Kipur’dan 50 gün sonra, Yahudi takvimine göre Heşvan ayının 29. günü Etiyopyalılar geleneksel olarak Kudüs’te dini bir tören düzenliyorlar. Dini lider o gün toplumu, Etiyopya Yahudilerinin kullandığı lisanda, Kudüs’e dönüşe bir çağrı niteliğinde ve geçmiş yılda kişilerin yaptıkları hatalar için pişmanlık ifade eden dualar etmeye yönlendiriyor.

Geleneksel olarak Sigd tinsel festivalinde Etiyopyalılar oruç tutarlar. Ancak son yıllarda İsrail’in her yerinden otobüslerle Kudüs’e gelen Etiyopyalılar bu festivali kendi yemek kültürlerini ve geleneklerini tanıttıkları bir etkinliğe dönüştürdüler.

Bu festivalin tüm İsrail halkı tarafından benimsenmesi gerektiğini ileri süren Milletvekili Uri Ariel, “Etiyopyalı göçmenlerin yaşam koşullarının pek kolay olmadığını hepimiz biliyoruz. Geleneklerine bu şekilde saygı göstermemiz onlarda İsrail toplumu tarafından benimsendikleri izlenimini yaratacaktır” dedi. Sigd festivali, Etiyopyalı Yahudilerin nesilden nesile geçen tek Yahudi geleneğidir. Bu gelenek onların İsrail’e göç etme hakkına inançlarını korumalarına yardımcı oldu.

Etiyopyalı göçmenler, İsrail’e göçlerinden sonra da bu geleneklerini sürdürdüler. Sigd’in, İsrail’de resmi bayram olarak kabul edilmesi yönündeki öneri Knesset’in onayını bekliyor.

Anne Frank müzikaline tepki

Anne Frank Günlüğü’nün İspanya’da müzikale uyarlanması Holokost kurbanı genç kızın son akrabasının ve Anne Frank Vakfı’nın tepkilerine neden oldu

İspanyol yönetmen Rafael Alvaro’nun sahneye koyduğu “Anne Frank’ın Günlüğü/Yaşama Bir Şarkı” adlı müzikal 28 Şubat günü Teatro Calderon’da seyirciyle buluşup haziran ayına dek Madrid’te sahnelenecek.

Yönetmen Rafael Alvaro, Amsterdam’da çalıştığı yıllarda Anne Frank’ın evini ziyaret ettiğini ve çok etkilendiğini belirtirken, müzikalin yapımcıları bu prodüksiyonla Anne Frank’ın daha çok kişi tarafından tanınacağını ileri sürmekteler.

Anne Frank’ın bugün 82 yaşında olan kuzeni ve hayatta olan tek akrabası Buddy Elias; “Müzikale kesinlikle karşıyız. Holokost, müzikali yapılacak bir konu değil” sözleri ile tepkisini dile getirdi. İsviçre merkezli Anne Frank Vakfı’nın da başkanlığını yapan Buddy Elias, “Vakıf daha önce Anne Frank günlüğünü konu alan bir filme ve tiyatroya izin vermişti. Fakat bu müzikal günlüğe de sadık değil” dedi.

İspanya’da hazırlığı süren müzikalde Anne rolünü 13 yaşındaki Kübalı İsabella Castillo canlandırıyor.

İsabella Castillo’nun söylediği “Radio Querida” adlı şarkı müzikalin ana teması olarak radyolarda yayımlanmaya başladı.

Kurt Lubinski bir sergi ile anılıyor

Amsterdam Yahudi Müzesi, Almanya göçmeni fotoğrafçı Kurt Lubinski’nin fotoğraflarından oluşan bir sergiye ev sahipliği yapacak

Fazla tanınan bir sima olmamasına karşın Kurt Lubinski (1899–1969), önce Almanya daha sonra Hollanda’da 1920–1930 yılları arasında yaptığı röportajlarla göze çarpan bir gazeteci/fotoğrafçıydı.

Kurt Lubinski kariyerine fotoğrafçı olarak 1920’li yılların sonunda Berlin’de başladı. 1933’te Nazi Almanya’sını terk ederek Hollanda’ya yerleşti. Hollanda dergileri için Sovyetler Birliği, Afrika ve Güney Amerika’ya seyahat eden ilk fotoğrafçı/ gazeteci oldu. 1930’larda Lubinski’nin fotoğrafları ile Avrupa, farklı kültürleri ve egzotik toplumları ilk kez tanıma fırsatını buldu.

Lubinski’nin sayısız röportajları, zor koşullar altında yaşayan Rus köylüsüne, Kazakistan göçmenlerine, ABD’nin sokak zencilerine olan sempatisini yansıtır. Onun fotoğraflarında ana tema insandır. Tüm dünyada eski kültürel değerlerin modernize, endüstrileşme, siyasi gelişme ve şehirleşme ile nasıl yok olduğunu gözlemler. Onun fotoğrafları, günümüzün küreselleşme çağında giderek yok olan bir dünyanın sessiz tanıklarıdır.

II. Dünya Savaşı’nın patlak vermesinden önce İngiltere’ye kaçtı, 1943’te göç ettiği ABD’de fotoğrafçılığı bıraktı. Arşivi kaybolmuş, Lubinski’nin adı duyulmaz olmuştu. Amsterdam Yahudi Müzesi yetkilileri açılacak sergi ile Kurt Lubinski’nin Hollanda fotoğrafçılık tarihinin saygın kişileri arasındaki yerini bulacağını umut ediyorlar.

Hollandalı Tarihçi Louis Zweers’in hazırladığı, Kurt Lubinski’nin fotoğrafçılık sanatını konu alan bir kitap da serginin açık kalacağı 7 Mart ile 8 Haziran tarihleri arasında satışa sunulacak.