Koca çinar: Teddy Kollek

Tilda LEVİ Köşe Yazısı
9 Ocak 2008 Çarşamba

‘Koca bir çınar devrildi’ sözcükleri herkes için kullanılmaz. Teddy Kollek’in ölüm haberini gazeteden öğrendiğimde aynen bu sözleri anımsadım. Theodor ‘Teddy” Kollek geçtiğimiz hafta 95 yaşında hayata veda ettiğinde İsrail’e ekonomik kültürel ve sosyal açıdan gelişmiş bir başkent yaratmıştı. Kudüs’e siyasi bir prestij sağlayacağına inandığı İsrail Müzesi’ni kurmanın yanısıra uzun bir süre müdürlüğünü de üstlendi.
Kentte yaşayan Arapların ihtiyaçlarıyla ilgilendi. Aynı zamanda Ultra-ortodoks Yahudi cemaatine de saygı gösterdi. Ama asla devlet işlerine karışmalarına izin vermedi. 
Konuştuğu birçok lisan içinde Arapça’yı bilmemesi, yerel halkla istediği gibi iletişim kuramaması açısından onu hep üzmüştü.
Teddy Kollek herhangi biri değildi.
Yirmi sekiz yıl süreyle Kudüs’e belediye başkanlığı yapan Kollek ile yıllar önce bir gazeteci grubuyla ziyaret ettiğim Kudüs’te Meclis Binası’nda tanıştım. Program gereği bir oturuma katılacaktık. Ama, bizleri girişte karşılayan Teddy Kollek ile sohbetimiz öylesine ilginçti ki, milletvekilleri ikinci plana düşmüştü. Lacivert gözleri bembeyaz saçları ile heybetli bir yapısı vardı. Kudüs gibiydi sanki, görkemli. Öyle bir kenti yıllarca gerektiği gibi idare etmek, yenilikler getirmek herkesin harcı değildir. Buna rağmen Kollek, o gün orada önemli olan kendisi değil, bizlermişiz gibi davranmıştı. Erdemli olmak bu değil de, nedir?
Teddy Kollek ile yıllar sonra bir kez daha karşılaştım. Artık emekli olmuştu. Hilton Oteli’nde bir davetteydik. Kollek de onur konukları arasındaydı. Sağlık sorunları yüzünden rahat yürümek için takım elbisenin altında lastik pabuçları, elinde bastonu ile salondan içeri girdi. Aynı lacivert gözler, aynı beyaz saçlar ve aynı sevecenlikle. Yanından geçtiği masalardaki herkes tek tek ayağa kalktı. Kollek ön masaya ulaştığında, salonda bulunanlar onu ayakta alkışlıyordu. Saygınlığın ve hizmetin ödülü bu olsa gerek.
* * *
Yaşadığınız sürece, tanıştığınız bazı özel insanlar vardır. Onlar doğuştan farklıdırlar. Karizmatik veya lider ruhlu olmak için bir çaba harcamazlar. Beş duyudan biri gibi, yapılarında vardır. Onların yerine asla bir başkası gelmez. Tek olarak yaratılmışlardır. Ve siz sadece onları tanımış olmaktan ötürü kendinizi şanslı sayarsınız. Benim için Teddy Kollek bu insanlardan biriydi.
Huzur içinde olsun.