Şofetim peraşası ülkenin genelinde yargıç ve polislerin yani adalet ve güvenlik sisteminin tesisine ilişkin emir ile başlar. “Şofetim veşoterim titen leha behol şeareha – bütün kapılarınıza yargıçlar ve polisler vereceğim.”
Basit anlamı bir adalet sisteminden söz ederken bir başka açıklama “titen leha – size vereceğim” ifadesi, her birimizin bir yargıç olduğuna işaret etmektedir. Gün boyunca bir olay veya bir insan gördüğümüzde hemen onu yargılamaya başlarız. İnsanların nasıl göründüğü veya neler söylediği ile ilgili yargılarımız her zaman olagelmiştir. Bu kaçınılmaz durum başkalarıyla beraber bulunduğumuz ortamlarda her zaman ortadadır.
Ancak Tora açılış cümlesini “veşafetu et aam mişpar tsedek – halkı dürüst yargı ile yargılayacaklar” şeklinde tamamlamaktadır. Bu da insanlar hakkındaki görüşümüzün veya yargımızın mümkün olduğunca olumlu olması konusunda bize yol göstermektedir. İnsanın mutlaka olumlu bir tarafının olacağından hareketle bunu ortaya çıkarmamız beklenmektedir.
Tora “tsedek tsedek tirdof” şeklinde devam eder. Her zaman dürüstlüğü izlememiz gerektiğini bildiren bu pasuk her ne şart altında olursa olsun iyi tarafları ortaya çıkarmak için çaba göstermek olarak da açıklanmaktadır.
Gemara Masehet Şabat’ta anlatılan bir öyküye bakalım: fakir bir adam üç sene boyunca zengin birine hizmet eder. Kipur arifesinde görevini tamamlar ve hakkını isteyerek ailesine dönmek arzusunu iletir. Patronu ona verecek parası olmadığını söyleyince o da bunu başka türlü ödeyebileceğini iletir. Tarımsal veya hayvan sürüleri ile ödeme yapabilecektir. Ancak patronu buna da imkânı olmadığını iletir. İşçi evine eli boş bir şekilde döner.
Birkaç hafta sonra iş sahibi çalışanına ödemesi gereken bütün parayı getirip ona verir. Öncelikle parasının olmadığını söylediğinde işçinin ne düşündüğünü sorar. İşçi parasının tamamını bir iş için yatırmış olabileceğini düşündüğünü söyler. Hayvan veya diğer ürünlerini de bazı ödemeler için kullanmış olabileceğini düşündüğünü de ifade eder. İş sahibi durumun aynen de öyle olduğunu paylaşır. Çalışan kişi işvereni adaletle ve dürüstçe olumlu bir şekilde yargılamış ve olaylar da gerçekten öyle olagelmiştir.
İşveren çalışanını “sen beni nasıl olumlu yargıladıysan senin hakkındaki bütün yargılar da o şekilde olsun” diye mübarek kılar. Gerçekten de Gemara bir kişiyi olumlu yargılamanın karşılığında Tanrı’nın da o kişiyi olumlu yargılayacağını ifade eder. Tora bu konuda “hayatınız boyunca adaleti izleyiniz” demektedir. Biz böyle yaptıkça Tanrı’nın da bizim hakkımızdaki kararları olumlu olacaktır.
Şofetim peraşası genellikle Ulu Günler için hazırlanmaya başladığımız Elul ayının ilk haftalarında okunur. Özellikle bu zamanlarda insanlar hakkında olumlu görüşlerde bulunmak son derece önemlidir. Bu düşünce sistemi bizlerin de olumlu bir şekilde yargılanmamıza yardımcı olacak ve yeni yıl bizler için bereketiyle başlayacaktır.
