NITSAVIM - Hayatı seçiniz

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
28 Eylül 2016 Çarşamba

Nitsavim peraşasının sonlarına doğru Moşe Rabenu bizlere önümüzde bulunan yollardan söz etmektedir. Bir tarafta Tanrı’nın emirlerini, kurallarını ve ilkelerini uygulamak ile gerçekleşecek olan yaşam yolu, diğer tarafta ise kafamıza estiğimiz şeyleri yaparak Tanrı’nın emirlerini çiğnediğimiz durumlardaki istenmeyen yol bulunmaktadır. Moşe Rabenu bunları anlattıktan sonra “uvaharta bahayim – hayatı seçiniz der. Rabi Hayim Palaçi (Z”Ts”K”L”) Tohahat Hayim kitabının Nitsavim peraşasında Raşi’den bir alıntı yapar.  Moşe Rabenu bizlere doğru yolu bir öğretmen edasıyla seçmemiz gerektiğini ifade etmektedir. Tıpkı bir babanın oğluna kendisine ait en güzel parçayı seçmesi gerektiğini öğrettiği gibi… Rav Palaçi bununla ilgili olarak da Teilim 16’dan 5 ve 6. cümleleri burada kullanır: “Ad menat helki vehosi, ata tomih gorali. Havalim nafelu li baneimim, af nahalat şafera alay – Aşem benim yazgımın bir parçasıdır, benim payım benim kaderimi yöneten sensin. Payıma güzel yerlerden bölümler düştü, evet mirasım çok hoşuma gidiyor.”

Bu noktadan hareketle Rabi Palaçi şöyle der: Tora’yı okuyan, bilen ve anlayan kişi için doğru yolu yani yaşam yolunu bulmak zor olmaz. Teilim 34/13’de yazdığı gibi “mi aiş ehafets hayim oev yamim lirot tov – hangi insan hayatı arzular mutluluğu tatmak için günler ister.” İşte bu insan Tora’nın bir yaşam rehberi olduğunun bilincinde olan insandır. Ancak Tora okumayan, bilmeyen ve bu konuda bilgisi olmayanların mutlaka kendilerine Tora öğretecek ve gitmeleri gereken yolu izah edecek bir bilgine danışmaları gerekir. Çünkü insan bazen istemeden de olsa yanlış bir yola girebilir ve bu onun bütün yaşamını etkiler. Bu konulara dikkat etmeyen kişi Tora’da yazılı “işamer leha uşmor nafşeha – kendine ve canına dikkat et” emri ile “venişmartem meod lenafşotehem – canlarınıza çok dikkat edeceksiniz”  emirlerini ihlal etmiş sayılır.

Kişi bilen birinden Tora öğrendiği zaman Mişle’de yazılı pasuğun anlamını kavramaya başlar. Pasuk şöyle demektedir: “Derahea darhe noam vehol netivotea ş.alom – Tora’nın yolları hoş yollardır ve onları esenliğe ulaştırır. Rabi Palaçi Ş.alom sözcüğünün açıklamasını ise hayat ve esenlik olarak vermektedir. Bunun için de Teilim 119/165’deki pasuğu örnek göstermektedir: “Ş.alom rav leoave torateha veen lamo mihşol – Tora’nı sevenler için cuşkulu bir barış, esenlik vardır ve onlara engel yoktur.” Yani Tora’yı sevenler için hayat yolunun aksine bir yanlış yapma riski diğerlerine oranla yok sayılacaktır.

Aslında burada söylenen bildiğimizden farklı bir şey değildir. Bilginlerimiz her fırsatta bizleri uyararak doğru yolu yani hayat yolunu seçmemizi isterler. Bunu ilk kez ilk öğretmenimiz olan Moşe yapmıştır. Öğretmenlerimiz yani Tora bilginleri de onun izinden gitmektedirler.

TİZKU LEŞANİM RABOT